Viðar - 01.01.1937, Blaðsíða 108
106
FRÁ ÚTLÖNDUM
[Viðar
verður unga fólkið að komast í kynni við nýjar hræring-
ar, ekki til þess að herma allar nýjungar hugsunarlaust
eftir, heldur til þess að leita sannleikans og mynda sér
eigin lífsskoðun. Skólinn stendur utan við allar trúar-
deildir og stjórnmálaflokka. Hann vill ekki bera fram á-
kveðnar skoðanir, heldur með fyrirlestrum í ýmsum
greinum vekja áhuga ungra manna fyrir stærstu vanda-
málum lífsins, til þess að þeir glöggvi sig á því, sem er að
gerast. Æskulýðurinn á að þroska sig í því að sannreyna,
og það krefst hugsunar, ekki einungis gamallar, heldur
líka nýrrar og umfram allt sjálfstæðrar hugsunar.“
Skólinn varð strax mikið sóttur, einkum af fólki, sem
þráði nýja og betri tíma og fyrirleit alla skinhelgi, þekkti
af eigin reynd, hversu iðnbyltingin hafði brotið niður
forna heimilishamingju fyrir þúsundum manna. Þetta
voru humanistar, sem trúðu á mátt hugsunarinnar. En
þeir trúðu því líka, að gömlum erfikenningum mætti
breyta í samræmi við ný skilyrði.
Það var þetta viðhorf, sem varð til að gefa skólanum
megin gildi fyrir alþýðuhreyfinguna. í Brunnsvík er
verkamannaskóli, nemendur hans eru fyrst og fremst iðn-
aðarmannabörn. Skólinn hefir markað jafnaðarmanna-
hreyfingunni stefnu og gefið henni jákvætt gildi.
Sænska verkamannastéttin hefir verið mjög sundurleit.
Fyrrverandi bændur, gamlir heimilisiðnaðarmenn, fiski-
menn og námumenn, daglaunamenn og flakkarar urðu
nauðugir, viljugir gleyptir af véliðjunni. Bindindispostul-
ar og fyllirútar, letingjar og labbakútar fylgdust með.
Jafnvel háskólaborgarar með hausinn fullan af mennta-
kenningum, sigldu í kjölfarið. Úr þessum mislita söfnuði
komu svo frumherjar gallharðra Marxista, sem heldur
vildu, að himinn og jörð fyrirfærust en nokkra breytingu
á hinni sænsku þýðingu á kommúnistaávarpinu.
Árekstrar milli hinna ýmsu flokka ollu því, að smám
saman mynduðust hvorki meira né minna en þrjár deildir