Viðar - 01.01.1937, Blaðsíða 50
48 EINN ÞÁTTUR MÓÐURMÁLSINS [Viöar
Samanburður skránna sýnir, að sá siður hefir farið
mjög vaxandi að skíra styttingar- og gælunöfnum. A
yngri skýrslunni eru nöfnin Stína, Dóra, Gunna, Beta,
Jenni (karlm.), Elli, Sigri, Sína, Villi, Rúna, Kara, Óla,
Sali, Magga, Hanna, Gústa, Sæma, Steinsa, Steini o. m. fl.
Sum þeirra eru í fyrri skýrslunni og sum forn, eins og t. d.
Óli og Valdi. En þetta hefir hraðvaxið í seinni tíð. Gælu-
nöfnin eru eins og hversdagsfatnaður misjafnlega útlít-
andi. Mér finnst eins og þeir, sem heita gælunöfnum, séu
alltaf í hversdagsfötunum eða smástrákar eða stelpur og
engir virðingarmenn — viti ég ekki annað um þá. Enginn
hét þó árið 1910 Nonni, Jónki eða Gvendur, hvað sem nú
er. Skýrslurnar sýna og að öðrum styttingarnöfnum fer
fjölgandi; endingar falla af rammíslenzkum nöfnum.
Nöfnin Bergfinn, Erling, Hervald, Þorberg, Valgarð, Sig-
urberg, Hallfríð, Málfríð, Sigfríð, eru af því tagi. Sumir
sem bera þessi nöfn, eru, ef til vill, útlendir frændur. Af
þessum styttingum stafar málspilling og í mínum augum
eru þær réttlausar. Réttlaus eru og ýms samsett nöfn, þótt
af íslenzku bergi séu brotin, ef þau eru rangmynduð eða
gefa annaðhvort enga merkingu eða eru afkáraleg'. Dæmi
um sumt slíkt eru gefin áður, en mörgu mætti við bæta.
Mér virðist t. d. Mundhildur þýða helzt handalögmál og
kemur það verr við en hið forna nafn Hildur, Styrgerður,
Rósbjörn og Rósrún eru í sama flokki. Hið síðasta er þar
að auki erfitt í framburði.
Þarna er nú samt ein heppilegasta leiðin til að mynda
ný nöfn og mörg nöfn hafa líka verið mynduð á árunum
1855—1910 af þeirri smekkvísi, að æskilegt væri, að þau
íestust í málinu.
íslenzkur orðstofn fer illa, sé hann skeyttur við útlend-
an, t. d. biblíunafn, s. s. Danfríður, Danhildur, Jónfríður,
Jónheiður, Jóndís, Petrún, Sigurpáll, Pálfríður. Þennan
nafnaflokk vil ég gera landrækan.
Mjög aíkáralegt er að skíra með föðurnöfnum, þó að ís-