Viðar - 01.01.1937, Blaðsíða 43
Viðar]
EINN ÞÁTTUR MÓÐURMÁLSINS
41
andi vitni um, að okkur fyndist meira um það, sem út-
lent er, en tungu okkar og forfeður.
Öðrum finnst, að traðkað sé á frelsi sínu, er amast er
við, að þeir gefi börnum sínum einhver ónefni, sem eig-
andanum er sár raun að alla æfi. Er sumum foreldrum
það allviðkvæmt mál, ef prestar þeir, sem skíra eiga,
reyna að koma vitinu fyrir þá. Mun það ekki eins dæmi,
að prestar hafi orðið fyrir fæð af þeirri ástæðu.
í lögum 10. nóvember 1913 er prestum veitt heimild til
að neita að skíra börn nokkrum þeim nöfnum, sem telja
verður hneykslanleg. Ég tel vel farið, að málið er í hönd-
um prestanna, og ætti ákveðnari skylda í þessu að liggja
á þeim, en áðurnefnd lög bera með sér. Prestar eru
menntamenn og hafa fremur skilyrði en almenningur til
að vita, hvaða nöfn eru réttmæt og þjóðleg. Og líklegt er,
að þeir, orðsins menn, hafi öðrum fremur næman og góð-
an smekk í nafnavalinu — aðeins ef þeim þykir það
nokkru skipta. Kennslustundum í prestaskólanum væri
ekki illa varið til að vekja áhuga þeirra og fræða um
þessi efni.
í þessum fáu línum ætla ég einkum að drepa á þessi
atriði:
Hvað ræður nafnavali foreldra?
Hvaðan og hvaða leiðir hafa íslenzku nöfnin komið?
Hvaða nöfn eru réttmæt og æskileg og hver ekki?
Hvaða breytingar hafa orðið á nafnavali á síðari
tímum?
Um síðasta atriðið er ekki gott að fullyrða, þar eð yngri
skýrslan er 27 ára gömul.
Fyrstu spurningunni er fljótsvarað. Foreldrar vilja láta
börnin heita eftir ættingjum og vinum. Það er eðlilegt og
fallegt og leiðbeining ættfróðum mönnum. Við því er ég í
sjálfu sér ekkert að amast. En af því flýtur margt, er
getur valdið því, sem miður fer. Þá vilja menn oft koma
tveim nöfnum á eitt barn. En fleirnefni valda ruglingi,
eru fremur ungur siður. Lög banna þeim, er heitir tveim