Skírnir - 01.01.1866, Blaðsíða 50

50
FRJETTIK.
Frakkland.
sínar í lagasetningum, eSa ef Jieir eru sviptir þeim rjetti sem
liæfir. StjórnarsniS vort, sem er nokkuS líkt stjórnarfyrirkomulagi
Bandarikjanna í NorSurameríku, er ekki annmarkafullt, þó þaS
sje frábrugSiS því sem er ó Englandi. Hver þjóS verSur aS skipa
svo um sína hagi, sem bezt á viS hugsunarliætti hennar og venjur.
AS vísu er hverri stjórn ábótavant í nokkru, en þegar eg lít aptur
um umliSinn tíma, eSa 14 ár, fær mjer þaS fögnuS, aS sjáFrakk-
land njóta virSingar erlendis en friSar innanlands, og aS vjer
eigum engan handingja í varShöldum fyrir afbrota sakir mót ríkis-
lögunum, eSur útlaga fyrir utan endimerki ríkisins. Hafa menn
eigi til hlítar nú um en síSustu 80 ár biotizt viS stjórnarkenn-
ingar ? myndi þaS eigi nú á dögum heiliavænlegra, aS leita gagn-
legra ráSa til aS efla góSa siSi og velmegan alþýSunnar? Látum
oss hafa þaS fyrir mark vort og miS, aS glæSa ást manna á því sem
gott er og á grundvallarreglum trúarbragSanna, um leiS og vjer
kennum þeim skyn á hollum hagfræSisreglum. MeS frjálslegu
fyrirkomulagi allra viSskipta eSa verzlunarmála her oss aS reyna
aS leysa úr því verkefni, er lýtur aS jöfnuSi og miSlun meS þeim
kröptum, er ráSa arSi og gróSa; reynum oss á því, aS skapa allri
vinnu hetri kjör og kosti hæSi á ökrunum og í verknaSarsmiSjunum.
— þegar allir frakkneskir menn, er njóta fullra þegnrjettinda,
hafa þegiS uppfræSingu svo sem her, mun þeim auSgefiS aS greina
hugarburSi frá sannleika; þegar svo er bætt úr hag allra þeirra,
er nú lifa viS málshjörg, aS þeir geta aflaS sjer þeirrar hag-
sældar, sem iSnin og atorkan veita, þá verSa þeir menn traustar
stoSir alþjóSarfjelagsins, er verndar velfarnan þeirra og þegn-
helgi; þegar öllum frá barnsbeini eru innrættar grundvallarkenn-
ingar kristindómsins og siSafræSinnar, er sýna manninum tign
sjálfs hans, þó munu þeir sanna, aS yfir hj'ggindum mannanna,
yfir rannsóknum vísindanna og skynseminnar er sá vilji, sem öllu
er æSri og ræSur kjörum hvers einstaks manns og lieilla þjóSa“.
þaS sem keisaranum og ráSherrum hans verSur þyngst í skauti,
er fjárhagurinn. Fould, fjárhagsmeistarinn, dregur jafnan ijöSur
yfir fjárkaun ríkisins, en Thiers og hans liSar eru ekki svo lin-
tækir og koma sárlega viS marga, þó þeir beri sig vel og herSi
huginn. AS því keisarinn segir í ræSu sinni, stendst nú allt vel á