Skírnir - 01.01.1866, Blaðsíða 154

154
FKJETTIK.
Sv/þjóft og Noregiir.
til flota síns, og nú eru þeir aS reisa eitt turnskipi8 af járni.
Einnig ganga þeir ótrautt í skotraannaíjelög. Ríflegar taka þeir
til fjárins aí bæta landbúnaS, samgöngur og uppfræíiingu aijiýcm
sinnar Járnbrautir eru þegar lag?ar frá Drammen til RandsfjarSar,
frá NiSarósi til Staurs og bin stærsta frá Kristjaniu til Charlotten-
bergs innan landamæra Svía. Hingað frá Arvika eiga Svíar enn
eptir sínnmegin ab lengja „útnor<5urbrautina“, en þegar hún er
búin, veríur ekiS milli beggja höfuíiborga, e8ur milli Eystrasalts
og NorSursjófar. LærSum skólum og gagníræðaskólum (er á sumum
stöímrn eru sameinaSir) heiir veriS IjölgaS, t. d. nýir skólar settir
í Kristjánssundi og Álasundi, og skólinn á Molda búinn um bæSi
til látínufræSi og gagnvísinda. ViS háskólann er settur nýr kenn-
ari í samanburSarfræði „indo-evropeiskra mála“. Sophns Bugge
hefir fengiS þetta embætti. MikiS hafa NorSmenn líka aukið al-
þýSuskólana. 1861 var kennt á landsbyggSinni 93 þús. barna í
„föstum skólum",1 en 1863 var tala þeirra 138 þúsundir. — ViS
fiskisýninguua í Björgvin gátu NorSmenn boriS saman tilfærur sínar,
alla útgerS til fiskifanga og fiskiverkan viS framfarir annara þjóSa
í þeim efnum. AS þeir eru engra eptirbátar, en mörgum fremri,
þarf eigi aS geta þar voru sýndir alls 5000 hlutir, og voru
700 frá Hollandi, 400 frá Svíaríki og 300 frá Englandi. Danir
urSu mest aptur úr meS sendingar, og var þaS rúm næstum autt,
er þeim var ætlaS í sýningarskálanum. — Á ýmsuin stöSum í Nor-
egi t. d. (síSast) á bænum Vixnesi (á Ögvaldsnesi) hafa fundizt
námar ýmissa málma, en inest af kopar eSa eiri og nokkuS af
járni, og ætla margir aS víSa sje mikill auSur fólginn. Enskir
menn hafa keypt tvo af þessum námum, og gefiS fyrir þá 50 og
20 þúsund spesía, en þann er fannst á Vixnesi keypti frakkneskur
málma og steinafræSingur, Defrarce aS nafni, fyiir 2000 spesíur
og 1000 spesía ársleigu, eSa 20 þús. spes. alls, þegar hann kýs
heldur aS breyta þeim kaupmáia".
J) J>ar sem eigi er taslur skóli feróast kennarinn umkring í sókninni.
J) Meira kveður að námum Svía, einkanlega járnnámum. Við náma, málm-
brot og steypur við náma hafa 23 þús. mauna atvinnu i Svíþjóð. Arið
sem leið fengust úr námum Svía 61 skálapund gulls , 3019 ú silfurs,