Ný sumargjöf - 01.01.1862, Side 16

16
og það var almenn trú manna á þeim tímum, sem
lýsti sjer í þeim. Lönguninn til þess, að frelsa landið
úr höndum „vantrúaðra“, og til þess, að vernda hinar
helgu stöðvar og hinar helgu leifar, sem vöktu og glæddu
góðar og guðrækilegar hugsanir, fyrir saurgun vantrú-
aðra, og til þess, að verja trúarbræður sína fyrir
grímmum fjandmönnum, hafði gagntekið hugi manna
svo mjög, að menn þúsundum saman voru fúsir til að
verja fje og fjörvi til að framkvæma þetta fagra ætl-
unarverk. Að vísu varð mannástin og trúarvandlæt-
ingin einatt að hinni ómannlegustu grimmd, og að vísu
tók margt varmennið, sem einungis hugsaði um eigin
hagnað, þátt í krossferðunum, en hjá því gat heldur
eigi farið, þar sem um svo allmennt fyrirtæki var að gjöra.
Margt gott leiddi og af krossferðunum. |>jóðirnar
í vesturhluta heims lærðu að þekkja ókunn lönd og ókunnar
þjóðir, nýja siði og nýja menntun. Menn lærðu að þekkja
listir og vísindi Araba, sem um þær mundir skör-
uðu langt fram úr öðrum þjóðum, og það hlaut að
hafa mikil áhrif. Klerkavaldið náði fullu valdi yfir
veraldlegu stjettinni. Konungsvaldið jókst, því fjöldi
jarla og annara ríkra höfðingja, sem áður liöfðu borið
konungsvaldið ofurliði, voru nú fallnir, svo konungarnir
fóru að geta haldið þeim í skefjum, sem eptir voru.
Verzlun og velmegun tók að hlómgvast meir en áður,
einkum í borgunum á ítalfu, sem fluttu krossfarendurna
fyrir Ije fram og aptur. og gátu jafnframt verzlað á
leiðinni. Borgirnar Genúa, Feneyar óg Písa áttu kross-
ferðunum að þakka uppgang sinn. {>að var eins og
það kærni nýtt líf í þjóðirnar; þær risu úr dvala.