Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.10.1923, Page 15

Tímarit íslenskra samvinnufélaga. 61
smávarning við og við, en félagið getur nálega alt af boð-
ið betri kjör, svo að verslun hans sýnist ekki líkleg til að
blómgast.
pau eru þar á hverri höfn að heita má,
Félög á nema á Fáskrúðsfirði. Langstærst og öflug-
Austurlandi. ast af þeim öllum er Kaupfélag Héraðs-
búa á Reyðarfirði. Búskapur Héraðsbúa er
í betra lagi og efnahagur góður. Hefir því félagi tekist að
komast furðufljótt yfir kreppuörðugleikana. I sumar var
fullgerð hafskipabryggja beint fram af kaupfélagshúsun-
um. Hafði landssjóður styrkt hana að nokkru. Öll aðstaða
þessa félags er nú í besta lagi. Góð bryggja, nægilegt hús-
rúm, vegurinn yfir Fagradal einn hinn besti á íslandi, og
félagssvæðið góð sveit og byggileg. Hugsanlegt er, að reisa
þyrfti kæli- eða frystihús á Reyðarfirði, fyrir útflutnings-
kjöt af Austurlandi. Félagið á Djúpavogi hefir ágætan
húsakost, frá einokunarverslun danskri, sem þar var áður.
Nálega öll bændaverslun í því héraði er í kaupfélaginu, og
má segja, að hagur þess sé með miklum blóma. Félögin á
Vopnafirði, Borgarfirði og Seyðisfirði hafa átt við mikla
erfiðleika að búa, sökum frámunalega illrar og óhagstæðr-
ar veðráttu í sumar. Voru þá sífeldar rigningar á land-
inu norð-austanverðu, og það svo mjög, að ekki náðist til
að fullverka saltfisk í sumum þessum kauptúnum. En
langerfiðastur er hagur félagsins á Eskifirði. þar hefir ver-
ið samfelt hallæri í þrjú ár og ástæður manna yfirleitt
hinar erfiðustu. Er bersýnilegt, að kaupfélög í sjávarþorp-
um og verstöðvum geta nú sem stendur varla þrifist, nema
hönd selji hendi. Áhættan við verslunarreksturinn er of
mikil, fyrir kaupfélögin, ef lánað er. Verslun, sem lætur
vöruna með sannvirði, getur ekki staðist mikil vanskil. En
dýrseldar einstakra manna verslanir geta staðist töluverð
vanskil. þær verða feitar á góðu árunum og þola þessvegna
tap krepputímanna. þetta sýnir ekki annað en það, að
fólkið í sjávarþorpunum verður annaðhvort að vera án
þeirra hagsmuna, sem félögin veita, eða þá að láta hönd
selja hendi, eða því sem nær.