Andvari - 01.01.1972, Side 85

ANDVAIU
GUÐFINNA JÓNSDÓTTIR FRÁ HÖMRUM
83
þess varð ég vís, að utan sveitarinnar komu þær mönnum sérstaklega vel fyrir
sjónir vegna framkomu sinnar. Þær hafa líka rnargar síðan lifað lífinu sjálfum
sér til sæmdar og öðrurn til farsældar. Eg segi 'frá jressu vegna þess, að í litlu
sveitarfélagi kemst enginn til m'anns, nema hann eigi þeim, er næst honum
standa og hann liéfur mest skipti við, mikið að þakka. Ég trúi því, að Guðfinna
á Hömrum liafi staðið í þakkarskuld við stallsystur sín'ar í sveitinni og þær við
hana, þrátt fyrir það, að hún væri og yrði talsvert sérstæð í hópnum.
Ég skal svo ekki í bráð hafa uppi fleiri frásagnir um 'heimili Guðfinnu á
Hömrum og sveit hennar, heldur segj'a frá henni sjálfri og okkar kynningu og
skiptum.
Ég minnist Guðfinnu ekki frá því, er ég sá hana fyrst sunnan undir bæjar-
veggnum á Hömrum vorið 1906, þar til hún var mánaðartíma í farskóla á
Einarsstöðum með systkinum mínum veturinn, er hún varð 11 ára. Þá man ég
eftir henni fyrir það eitt, hve augljós metnaður hennar var að halda til jafns við
þau, en þau voru tvö eldri en hún. Er hún eltist, kom slíkur metnaður ekki fram
hjá lienni á áberandi hátt, en ég geri ráð fyrir, að hún hafi borið hann með sér
eins og falinn eld.
Næstu átta árin minnist ég þess varla, að ég sæi Guðfinnu, og kynni okkar
voru engin. Foreldrar mínir fluttu innar í dalinn 1913, að Litlulaugum, og ég
var langdvölum úr sveitinni, tvo vetur á Gagn'fræðaskóla Akureyrar, og þrjú
misseri samfleytt suður á landi. En á ofanverðum vetri 1918 héldum við Björn
Jakobsson fimleikakennari þriggja mánaða unglingaskóla í þinghúsinu á Breiðu-
mýri. Þangað gekk Guðfinna að heiman frá Hömrum til náms hjá okkur, þá
fullorðin stúlka, 19 ára gömul. I lún tók þóekki þátt í öllum námsgreinum, og til
mín sótti hún aðeins nám í íslenzku.
Ég kynntist Guðfinnu minna þennan vetur en efni gátu staðið til. Við lok
fyrsta mánaðar þessa skólahalds fótbrotnaði ég í glímu og kenndi eftir það í
stofu heima á Breiðumýri, þar sem ég lá í rúmi með tréspelk 'bundinn við fótinn
þá tvo mánuði, er eftir voru af skólatímanum. Þá tóku nemendurnir að sér
stjórn skólans, sem ha'fði áfram aðalheimili sitt í þinghúsinu um 100 metra frá
bænum. Ég held, að Guðlinna h’afi ekki látið mikið til sín taka við þá skólastjóm,
enda átti hún lengst heiman að sækja, en hinir nemendurnir voru á Breiðumýri
og næstu bæjum. Forystu þeirra höfðu aðallega Hólmfríður Hallgrímsdóttir á
Breiðumýri, 22 ára stúlka, Hreinn Sigtryggsson á Hallbjarnarstöðum, 19 ára
piltur, og Asgeir Jónsson á Höskuldsstöðum, jafnaldri minn. Þeim á ég það mest
að þakka, að fyrsta skólastjórn, er ég bar ábyrgð á, tókst slysalaust fyrir laðra en
mig. Hólmfríður, sem ég á þetta mest að þakka, giftist síðar Skúla Guðmundssyni
alþingismanni (og ráðherra um eitt skeið). Ég minnist ekki að hafa 'hitt fyrir