Andvari - 01.01.1996, Page 32

30
EINAR ÓLAFSSON
ANDVARI
Alþjóðasambandi sósíaldemókrata. Það var nú ljóst að kommúnist-
um yrði ekki lengi vært í Alþýðuflokknum.
Á þingi Alþýðusambandsins 1928 áttu kommúnistar fáeina fulltrúa
og lögðu þeir til að stofnað yrði óháð verkalýðssamband og jafn-
framt að Alþýðusambandið segði sig úr Öðru alþjóðasambandinu en
því var hafnað. í febrúar 1929 efndi Sparta til ráðstefnu kommúnista
og varð þar ofan á að stefnt skyldi að stofnun kommúnistaflokks.
Sumarið áður höfðu Einar Olgeirsson, Haukur Björnsson og Þor-
steinn Pjetursson sótt sjötta heimsþing Kominterns í Moskvu, en
þetta þing er gjarnan talið marka upphaf einangrunarstefnu komm-
únista gagnvart sósíaldemókrötum. Fram að þessu höfðu ráð Komin-
terns verið að fara sér hægt og reyna að vinna innan Alþýðuflokks-
ins.19 Þó er hæpið að rekja ákvörðunina um flokksstofnun eingöngu
til þeirrar stefnubreytingar sem þetta þing staðfesti, til þess eru inn-
lendar ástæður of augljósar. Það var reyndar deilt um hvort stofna
skyldi hreinan kommúnistaflokk eða mynda hreyfingu vinstri sósíal-
ista en Einar Olgeirsson var talsmaður þess og það endurspeglaði
auðvitað það samlyndi milli kommúnista og vinstri sósíaldemókrata,
sem hann bjó við norður á Akureyri. Hinn 29. nóvember 1930 var
svo Kommúnistaflokkur íslands stofnaður eftir allmikinn aðdrag-
anda sem ekki verður nánar rakinn hér. Brynjólfur var kosinn for-
maður flokksins og hélt þeirri stöðu meðan flokkurinn starfaði. Fyrr
á árinu var hafin útgáfa vikublaðs undir nafninu Verklýðsblaðið og
var Brynjólfur ritstjóri þess.
Brauðstrit
Eftir að Brynjólfur kom heim frá Þýskalandi gekk hann í Jafnaðar-
mannafélag Reykjavíkur. Þá var það einhverntíma að Ólafur skipaði
hann í nefnd til að undirbúa árshátíð félagsins og meðal annarra sem
hann skipaði í nefndina var stúlka ættuð vestan af Snæfellsnesi, Hall-
fríður Jónasdóttir. Hún hafði flust til Reykjavíkur með móður sinni
og stjúpföður og bjuggu þau á Brekkustíg 14B. Þótt ekki hafi alltaf
farið vel á með þeim Ólafi kunni Brynjólfur honum ætíð þökk fyrir
þessa nefndarskipan, því að þarna kynntist hann konuefninu sínu.
Þau giftu sig vorið 1928 og um haustið eignuðust þau dóttur, Elínu.