Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1996, Blaðsíða 114

Andvari - 01.01.1996, Blaðsíða 114
112 JÓN KARL HELGASON ANDVARI ist sem kenningar íslenska skólans og hugmyndir Halldórs um hinar gömlu bækur hafi farið saman í veigamiklum atriðum á þeim tíma. Má jafnvel líta svo á að Halldór hafi um hríð verið óopinber meðlimur íslenska skólans og þeirra djarfastur. I Arið 1933 hóf göngu sína ritröð Hins íslenzka fornritafélags, íslenzk fornrit, með útgáfu Sigurðar Nordals á Egils sögu Skallcigrímssonar. Ári síðar sendi Fornritafélagið frá sér Laxœla sögu í útgáfu Einars Ólafs Sveinssonar og árið 1935 kom Eyrbyggja saga undir ritstjórn Einars Ólafs og Matthíasar Þórðarsonar. Sama ár birti Halldór Laxness örstutta blaðagrein þar sem hann mótmælir því að íslenskir fræðimenn gefi fornsögunnar út með svo- kallaðri samræmdri fornri stafsetningu. Halldór segir að samanburður á út- gáfu Fornritafélagsins og viðkomandi handritum leiddi í ljós að hin sam- ræmda stafsetning væri „jafnfrábrugðin stafsetníngu hinna gömlu handrita einsog stafsetníngu íslensks nútímamáls11.7 Að hans mati er það „fjandskap- ur“ við fornbókmenntirnar „að setja þær af stafsetníngar-ástæðum utan við lifandi ritmál þjóðarinnar, einsog það er á hverjum tíma“. Að vísu viður- kennir Halldór nauðsyn þess að gefa út stafréttar útgáfur og ljósprentanir handa fræðimönnum en hann krefst þess að almennar lestrarútgáfur verði ekki lengur keyrðar í dauðar viðjar „hótfyndinna skólaspekínga“: Samræmda stafsetníngin, þetta hvimleiða málfræðínga-esperantó, hrindir lesandan- um frá sögunum, einsog allar dauðar reglur hljóta að gera, en með eðlilegri stafsetn- íngu verður hverjum manni augljóst, sem les, að sögustíllinn er ekki dauður bókstaf- ur, heldur okkar eigið mál, sem vér notum þann dag í dag, fagurt og lifandi nútíma- mál. (s. 122-23) Máli sínu til stuðnings tekur Halldór dæmi af tveimur málsgreinum úr ís- lendingabók og Landnámabók, fyrst eins og þær líta út í handritum, síðan með samræmdri stafsetningu og loks með nútímastafsetningu. Var nú allt kyrrt um hríð. Ný bindi í ritröð Fornritafélagsins komu út eitt á fætur öðru á tímabilinu 1935 til 1940 án þess að þar sæjust merki um að gagnrýni Halldórs hefði borið tilætlaðan árangur. Haustið 1941 birtist svo fréttatilkynning í dagblaðinu Vísi um væntanlegar haustbækur Víkings- prents, bókaútgáfu Ragnars Jónssonar í Smára. Þar kom fram að í ráði væri „að gefa íslendingasögurnar út í nýrri útgáfu, þar sem málið á þeim er fært í nútímabúning, og þurrum ættartölulanglokum sleppt“.8 Þess var ennfrem- ur getið að Halldór Laxness hefði verið fenginn til að annast útgáfu fyrstu sögunnar, sem yrði Laxdœla saga.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.