Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1996, Blaðsíða 135

Andvari - 01.01.1996, Blaðsíða 135
ANDVARI „AÐ HUGSA ER AÐ BERA SAMAN“ 133 heldur. Engu að síður er það rétt að bókfestukenningin gerði íslenskum sagnfræðingum um nokkurt skeið erfitt fyrir að átta sig á möguleikum ís- lendingasagna sem heimilda,30 og því er fróðlegt að sjá að Sigurður Nordal var að hugleiða þau efni á sjötta áratug aldarinnar. Hann hafði í rauninni leyst vandann, kannski án þess að koma auga á að þarna væri við nokkurn verulegan vanda að etja. Orsakir sagnaritunar Sé spurt um aðrar sagnfræðilegar nýjungar í Fragmenta er því fyrst til að svara að þau eru drög að riti um fornsögur íslendinga og því miklu minna þjóðarsögurit en íslensk menning I. Fragmenta ultima hverfast um fjögur viðfangsefni sem öll tengjast þó í heild: (1) að rökstyðja bókfestukenning- una um sagnaritun; (2) að verja sögurnar sem þjóðareign fslendinga; (3) að ræða gildi fornsagnanna fyrir nútímann; (4) að glíma við spurninguna hvers vegna íslendingar eignuðust slík framúrskarandi sögurit á miðöldum. Allt mundi þetta líklega flokkast frekar sem bókmenntasaga en þjóðarsaga ef við þyrftum að greina þar á milli. En það þurfum við raunar ekki að gera, sem betur fer, því - vonandi sagt með pínulítið nordælsku orðalagi - hvað væri þjóðin án bókmenntanna eða bókmenntirnar án þjóðarinnar? Tvö fyrrnefndu viðfangsefnin hafa verið býsna nálægt því að vera útrædd mál þegar Fragmenta voru rituð, seint á sjötta áratug aldarinnar. Öflugustu andstæðingar höfundar, sagnfestumenn og þeir sem vildu gera sögurnar norskar eða bara germanskar, voru fallnir frá án þess að hafa eignast nokkra lærisveina sem tækju merki þeirra upp. Par kann að vera komin skýringin á því að íslensk menning II kom ekki út um daga höfundar. Drögin að ritinu hljóta að hafa virst stórum úreltari þá en þau eru nú. Þau hafa öðlast nýtt gildi fyrir okkur, að hluta til vegna þess að fræðimenn hafa aftur tekið að gefa sig að munnlegum bakgrunni sagnanna, þótt enginn muni hafa um hann sömu skoðanir og gömlu sagnfestumennirnir, að hluta til vegna þess að gamla deilan um sagnfestu og þjóðlegan eignarrétt að sög- unum er nú komin í sögulega fjarlægð sem gerir hvern hugkvæman og snjallan texta um efnið að hnýsilegu lestrarefni. Fragmenta eru þannig í aðra röndina heimildasafn um rannsóknasögu fornsagnanna, flestum slík- um verðmætara vegna þess hvað það er hnyttilega orðað, auðugt af tilvís- unum í allar áttir og skrifað af heitri tilfinningu. Þriðja viðfangsefnið, gildi fornsagnanna fyrir okkur, er vissulega sígilt, meðan nokkur maður hirðir um sögurnar. Öll sú umræða gæti verið gott dæmi um það sem ég hef drepið á, hvernig Sigurður tekur sér sífellt stöðu í
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.