Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1933, Blaðsíða 48

Eimreiðin - 01.01.1933, Blaðsíða 48
28 UM VÉLVELDI EIMREIÐIN Ég hef minst á bankamenn og aðra, sem verzla með það, sem hingað til hefur verið litið á sem auð heimsins, skuld- irnar. Manni verður fyrst til þeirra hugsað, af því að þeir fara með völd heimsins. En vitaskuld er ekki nema sann- gjarnt að kannast við það, að í raun og veru standa flestir aðrir með jafn-greindarlausum svip frammi fyrir vandamálum nútímans. Hagfræðingarnir hafa enn ekkert til lausnar gát- unnar fram að færa, því að þeir hugsa líka eins og fólkið gerði á dögum Abrahams. Sama er um Marxistana. Hagfræð- ingarnir hafa skaðskemt í sér tennurnar við að brjóta þá hnot, sem Marx nefndi »surplus value*. Þeir geta nú hvílt sig um skeið, því að fræðistarf Marx er að verða eins forn- fálegt og mótstöðumanna hans, þegar undirstaða hugsunar- innar, vinna öreiganna, er ekki lengur að verða til. Sennilega finst ýmsum lesendum sem þetta mál, sem hér hefur verið sett fram, sé öfgakent, og staðhæfingarnar ótrú- legar. Við því hef ég ekkert annað að segja en það, að menn á Islandi eiga erfitt með að átta sig á þeim tröllslegu breyt- ingum, sem iðnaðarlíf forystulands iðnaðarins í heiminum, Bandaríkjanna, hefur tekið á síðustu áratugum, að dómi og samkvæmt skýrslum þeirra manna, sem mesta hafa þekking- una á því efni. Og það er mjög holt þjóð vorri að gera sér sem fyrst grein fyrir, að í uppsiglingu kunni að vera nýjar hugsanir og nýtt viðhorf á þjóðmálum, sem svarar til þeirra ytri breytinga, sem gerst hafa. Hugtökin verða endurskoðuð og sett fram í alveg nýju ljósi. Fyrst og fremst hlýtur hug- takið auður að taka á sig nýja mynd. Sé það rétt, sem hér hefur verið haldið fram, að eftirspurn eftir vinnulýð hljóti hér eftir að fara minkandi alstaðar þar, sem iðnaður hefur náð því stigi, sem hann hefur náð fremst í dag, þá er þar með ljóst um leiö, að sjálf aðferðin við að dreifa nauðsynjum um löndin hlýtur að breytast. Aðferðin, sem hingað til hefur verið notuð, er að gjalda mönnum kaup fyrir starf við framleiðsl- una og verja svo kaupinu til þess að afla sér nauðsynjanna. Þetta hlýtur að leggjast niður, að sama skapi sem þeim fækkar, sem kaupið þiggja. Allir sjá, að enginn hægðarleikur er að segja hvað koma eigi í staðinn, en allar tillögur og bollalegg- ingar í þá átt verða að þvælu, ef sjálfar undirstöðuhugsan-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.