Búfræðingurinn - 01.01.1944, Side 50

48
13 Ú F R Æ Ð I N G U R I N N
]>ess nægði fyrir góða vorlivcitiþr.oskun á Suðurlandi. Fyrstu 0 af-
brigðin cru öll fengin frá Noregi, en Majabyggið cr ættað frá Abed-
tilraunastöð i Danmörku. Skal nú lýst ræktunarliæfni þessara 7 kórn-
nfbrigða.
O’onnesbuggið hefur verið haft sem mælikvarði í korntilraunum. Það
cr ættað frá Dönna í Norrland i Noregi og er ekki lirein lina. Korn ]>að
sem nolað liefur verið i tilraunirnar, er upp af l>yggi, er ég fékk frá Ási
í Noregi 1923. Það hcfur verið ræktað hér á landi mest af öllu byggi
nú í 21 sumar og virðist ekki liafa gengið úr sér þenna tíma. Þetta
afbrigði þolir vel sunnlcnzka sumarveðráttu. Það hefur heldur grófan
og stífan liálin, ber sig vel og þroskast i öilu meðaltíðarfari.
Kornið er fremur dökkt, gróft og misjafnt. Það hefur náð dágóðum
þroska í tilraununum, en l>etri ]>roska, ef fyrr er sáð, og gildir l>að um öll
afbrigðin. Oftast liel'ur Dönnesbygg gefið mesta uppskeru og kornþyngd
þessara 7 afbrigða, ef snemma er sáð. Grómagnið er oflast með því bezta.
Mnskinbugg þarf lieldur lengri sprettutíma en Dönnesbygg. Stráið er
fínna ög bcr sig ]>ó bctur. Kornið er ijósara og jal'nara en á Dönnesbyggi.
Þetta afbrigði hefur ekki náð góðum þroska í tilraunum, en fyrr sáð
oftast náð góðum ]>roska.
Jötunbygg sprettur heklur fyrr en 2 siðastnefnd al'hrigði. Hálmurinn
er fínn og venjulcga styttri. Kornið er minna, en ]>ó svipgott. Þvi cr
]>ó nokkuð gjarnt á að leggjast í legu og þolir ekki mikinn köfnunar-
efnisálmrð og siður en fyrrnefnd 2 afbrigði.
Örnesbygg 0,108 er ættað frá Holt við Tromsö i Noregi, og hefur lína1)
þaðan verið nefnd Polarbygg. Þroskast það lieldur fyrr en Jötunbygg, og
er grasið lieldur grófgcrðara. Ifornið cr nokkuð misjafnt, cn með all-
góðri ]>yngd.
Xgmoenbugg er fengið frá Lökcn í Valdres í Noregi 1929 og hefur
verið í tilraunum siðan. Það hefur fínt strá, fremur smátt korn, en svip-
gott. Er álika snemmvaxið og Jötunbygg og gefur álíka uppskeru.
Sölenbygg er cinnig frá Löken og er talið fljótvaxið, en cliki liefur
það reynzt hér eins ved og Örnesbygg 0,108. Sölenbyggið er fremur lin-
gert, stráið fínt og lægra en Dönnes- og Maskinbygg. Kornið hefur orðið
liér fremur smátt. Þolir það illa rigningatið og vill brotna niður, cf
sprettutími af þeim völdum vcrður langur.
Á Norður- og Vesturiandi hafa 2 síðasttálin afbrigði Teynzt l>etur
m á Sámsstöðum, ]>vi að ]>au eiga cflaust betur við þurrari veðráttu en
er á Suðurlandi. Af sexraða byggi tel ég Dönnes- og Maskinbggg vera bezt
fallin fyrir vcðráttu á Suðurlandi og svo Örnes- og Jötunbygg, ]>ó að
ýmis önnur afbrigði séu Hka vel ræktunarhæf.
Þau G afbrigði, sem nú liafa verið nefnd, tcljast lil fjórhliða bj'ggs, ]>. e.
að axlögunin er ferhyrnd l>vert yfir. Stjörnubygg, scm liefur næstum
sívala axlögun, hefur iitið yerið reynt. Vil ég þó nefna, að citt afbrigði
irá Svalöv i Svi]>jóð hefur reynzt hér ágætlcga síðastl. 3 ár og virðist
vera þolnara gegn veðrum en öll þau afbrigði, er hér liafa að framan
verið nefnd.
Abed-Majabygg tviraða getur náð góðuin þroska i meðaisumrum á
1) Þ. e. lcorn af einstökum kornplöntum.