Ritmennt - 01.01.2003, Síða 133

RITMENNT 8 (2003) 129-40
Gísli Brynjúlfsson
Tvö bréf til móður
Aðalgeir Kristjánsson bjó til prentunar
Handritið Nks 2030 fol í Konungsbókhlöðu í Kaupmanna-
höfn varðveitir tvö bréf frá Gísla Brynjúlfssyni yngra til
rnóður hans Guðrúnar Stefánsdóttur Thorarensen. Þau eru skrif-
uð fyrsta árið sem Gísli var við háskólanám í Höfn og greina frá
því sem á daga hans dreif. Gísli Gíslason eða Gísli Brynjúlfsson,
eins og hann kaus að nefna sig, fæddist 3. september 1827 á
Ketilsstöðum á Völlum nolckru eftir að faðir hans drukknaði.
Fyrstu æviárin var hann ýmist þar eða ásamt móður sinni hjá
skyldfólki sínu í Eydölum, uns mæðginin fluttust sumarið 1831
að Enni á Höfðaströnd til Lárusar, tvíburabróður Guðrúnar,
sýslumanns Skagfirðinga. Þaðan lá leiðin til Reykjavíkur árið
1835. Þau áttu heima í Landalcoti í næsta nágrenni við Helga G.
Thordersen dómkirkjuprest og síðar biskup og Ragnheiði
Stefánsdóttur Stephensen konu hans. Börn þeirra voru Ástríður,
f. 1825 og Stefán, f. 1829. Ástríður Helgadóttir var send til
Hafnar sumarið 1840 til að menntast að hefðarkvenna hætti. Þar
lærði hún t.a.m. frönsku og að leika á hljóðfæri. Hún kom aftur
til Reykjavíkur sumarið 1843 og bjó í foreldrahúsum í næsta
nágrenni við Gísla. Gísli Brynjúlfsson hóf nám í Bessastaðaskóla
haustið 1841. Hann var einlcar fríður unglingur, afburða nánis-
rnaður og andlega bráðþroslca, en smár vexti og því kallaður
Gísli litli. Ingibjörg Jónsdóttir, matráðskona á Bessastöðum og
móðir Gríms Thomsens, sagði um hann að hann væri „afbragð
flestra unglinga, gáfur þær bestu, breytni og hjartalag eins og eg
get ímyndað mér manneslcju í sakleysisins standi".
Benedilct Gröndal var samtíða Gísla í Bessastaðaslcóla. Hann
Þjóðminjasafn íslands.
Gísli Brynjúlfsson.
Málverk af honum sem
minnst er á í báðum þeim
bréfum sem hér eru birt.
129