Gerðir kirkjuþings - 1994, Side 12

Aðrir álíta að með þessu móti sé unnt að styrkja og efla kirkjuna og lifandi
tengsl hennar við fólkið í landinu. Þetta sjónarmið er á þann veg einnig sett ffam til
stuðnings góðu og öflugu kirkjustarfi. Við getum einfaldlega ekki lokað augunum fyrir
því að umræða af þessu tagi er lifandi á meðal fólks og alls ekki í öllum tilvikum sett
fram kirkjunni til höfuðs.
Sjálfur hef ég lýst þeirri skoðun minni að rétt sé að viðhalda þjóðkirkjuskipulagi
svo sem kveðið er á um í stjómarskrá lýðveldisins. Ég hef á hinn bóginn verið þeirrar
skoðunar að nauðsynlegt sé að stíga markviss og ákveðin skref til þess að auka
sjálfstæði og ábyrgð kirkjunnar, þó að hún njóti áffarn stjómskipulegrar vemdar.
Mikilvægt er að þau skref sem þegar hafa verið stigin í þessa vem hafa ekki
leitt til togstreitu á milli ríkis og kirkju. Þvert á móti hafa menn fúndið þann farveg sem
samstaða hefúr tekist um. Reynslan er að mínu mati góð og ætti því ffemur en hitt að
hvetja til þess að áffam verði haldið. Það á að auðvelda lifandi og síffjó tengsl
kirkjunnar og fólksins í landinu.
Frá því að við komum síðast saman á kirkjuþingi hefúr Alþingi samþykkt lög
um kirkjumálasjóð og prestssetur. Þessi löggjöf var sett í ffamhaldi af stefnumörkun í
þessum efnum og samráði, sem fól í sér ákvörðun um að flytja umsýslu ákveðinna
málaflokka, er áður voru á fjárlögum og lutu stjóm ráðuneytis, yfir til kirkjunnar
sjálffar. Með þessari löggjöf var vissulega brotið blað og stigið stór skref ffam á við í
auknu sjálfstæði og til aukinnar ábyrgðar kirkjunnar. Aður hafði svipað skref verið
stigið með nýrri löggjöf um Skálholtsskóla.
Á síðasta kirkjuþingi kom til umræðu áfangaskýrsla nefndar sem biskup skipaði
til þess að gera úttekt á skipulagi þjóðkirkjunnar. Nú liggja fyrir drög að nýrri
heildarlöggjöf um stöðu, stjóm og starfshætti íslensku þjóðkirkjunnar. Þar er í ýmsum
efnum um að ræða róttækar breytingar sem enn myndu auka sjálfstæði og ábyrgð
kirkjunnar án þess að raska grundvelli þjóðkirkjuskipulagsins.
Ég er í öllum aðalatriðum sammála þeirri meginstefnu sem ffam kemur í þessu
ffumvarpi. Þar þarf á hinn bóginn að huga að ýmsum lagatæknilegum atriðum og
nokkrum álitaefnum. En ég er í engum vafa um að þessi nýskipan mála mun efla
kirkjuna og auðvelda markvissa viðleitni hennar til að takast á við ýmis flókin verkefni
nútíma þjóðfélags og treysta tengsl kirkju og fólksins í landinu.
Verði þessar róttæku breytingar gerðar leggst meiri ábyrgð á kirkjuþing en
verið hefúr. Því verður ætlað að hafa meiri áhrif á skipan kirkjunnar en áður. Verkefni
og ákvarðanir um ýmis grundvallaratriði kirkjuskipunar myndu færast frá Alþingi og
kirkjumálaráðuneyti yfir til stofnana kirkjunnar sjálffar.
Kirkjuþing metur vitaskuld, hversu skjótt það afgreiðir málið.
Ég tel að samkomulag eigi að geta tekist um að flytja það inn á Alþingi standi hugur og
vilji kirkjuþings til þess. Ekki er unnt að segja fyrir um afstöðu Alþingis, en ég ætla að
þar sé skilningur á þeim hugmyndum sem hér eru á ferðinni.
7