Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2017, Blaðsíða 67

66
ur félagið reglulega fundi fyrir intersex fólk, ásamt því að halda úti heima-
síðu þar sem leitast er við að miðla upplýsingum. Árið 2014 er tímamótaár
í þessu samhengi því þá birtist einnig í Ritinu greinin „Eitt, tvö, þrjú kyn.
Þverfræðilegar hugleiðingar um óljóst kyn og óvenjulega líkama“ eftir
Sólveigu Önnu Bóasdóttur guðfræðing107 og Unnur Másdóttir skrifaði
lokaritgerð til BA-prófs í Uppeldis- og menntunarfræðideild Háskóla
Íslands um intersex.108 Grein Sólveigar Önnu og ritgerð Unnar hafa báðar
að markmiði að auka meðvitund og umræðu um málefni intersex fólks.
Sólveig Anna segir réttilega að tímabært sé að hrista upp í því gagnstæðu-
kynjalíkani „sem menning okkar hefur lengi haft að forsendu“ og hún hvet-
ur til þess að „að vestræn menning taki til við að íhuga eigin kynjaskilning
á gagnrýninn og skapandi hátt“.109 Unnur tekur í sama streng og bendir á
að til þess að hægt sé að stuðla að mannréttindum intersex fólks þurfi að
auka þekkingu um tilvist þess. Hún bendir einnig á að „[v]andamál int-
ersex einstaklinga liggja ekki hjá þeim sjálfum heldur í samfélagsgerðinni
og þeirri hugmyndafræði sem ríkir innan hennar um kyn og líkamsgerðir.“
Hún telur „tímabært að stjórnvöld og yfirvöld menntamála beiti sér fyrir
fræðslueflingu og aukinni vitund um intersex einstaklinga, og aðra sem
ekki falla að hinni hefðbundnu tvískiptingu kyns“ því það sé „staðreynd að
intersex einstaklingar eru hluti af íslensku samfélagi.“110
Mikilvægt er að gera sér grein fyrir að intersex getur verið af margs
konar tagi, eins og ítrekað er hér að ofan; um er að ræða hugtak sem
notað er um einstaklinga með mismunandi líkamleg einkenni, sýnileg og
ósýnileg, sem yfirleitt eiga það eitt sameiginlegt að vera einhvers konar
blanda af einkennum þeirra tveggja kynja sem læknisfræðin gerir oftast
ráð fyrir. Tölum ber ekki saman um hversu algengt það er að börn fæðist
með intersex kynbreytileika en samkvæmt rannsókn teymis bandarískra
vísindamanna frá árinu 2000 er talið að eitt eða tvö börn af hverjum
2000 fæðist með illskilgreinanlegt kynferði og að í Bandaríkjunum fæð-
107 Ritið 2/2014, bls. 7–30.
108 Unnur Másdóttir, „Að hverfa frá tvíhyggjunni og viðurkenna fjölbreytileikann.
Krafa um aukna meðvitund og þekkingu um intersex“, BA-ritgerð í uppeldis- og
menntunarfræðideild við Háskóla Íslands, 2014, aðgengileg á vefnum Skemm­
an: http://hdl.handle.net/1946/20123.
109 Sólveig Anna Bóasdóttir, „Eitt, tvö, þrjú kyn“, bls. 28.
110 Unnur Másdóttir, „Að hverfa frá tvíhyggjunni og viðurkenna fjölbreytileikann“,
bls. 38.
soffía auðuR BiRGisdóttiR