Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2017, Blaðsíða 107
106
um myndlist í samfélaginu. Það kom fljótt í ljós að ekki var skortur á lista-
fólki og galleríið er nú bókað til ársins 2019. Frá opnun hafa verið haldnar
níu sýningar og stendur hver sýning í tvo mánuði.
Spyrja má hvers vegna hinsegin list og listamenn þurfi sérstakt gallerí.
Á ekki hinsegin listafólk jafnmikla möguleika á að sýna verk sín og gagn-
kynhneigðir þegar litið er til listarinnar burtséð frá umfjöllunarefninu og
kynhneigð? Skiptir þá nokkru máli hvort listafólk er hinsegin, gagnkyn-
hneigt, femínistar eða eitthvað annað? Er það ekki bara listin sem skiptir
máli? Því er til að svara að dæmin sýna að gagnkynhneigðar staðalímyndir
eru ráðandi í myndlist, dægurlagatextum, bókmenntum, auglýsingum og
daglegri umræðu svo fátt eitt sé nefnt. Þar eru iðulega dregnar upp myndir
af gagnkynhneigðu fólki sem félagslegum og menningarlegum fyrirmynd-
um á kostnað fyrirmynda úr röðum hinsegin fólks. Á þessum forsendum
er galleríinu ætlað að skerpa á sýnileika hinsegin myndlistarfólks og sýna
eingöngu verk þeirra í anda þess að miðja þá jöðruðu og ósýnilegu.2 Að
auki er starfsemi Gallerís 78 hluti af alþjóðlegri vakningu og vaxandi áhuga
á hinsegin list og listamönnum sem sést t.d. glöggt á sýningunni Queer
British Art 1861–1967 á Tate Britain í London, sem opin verður til 1.
október 2017, fjöllistaverkefninu Queer / Art og Leslie-Lohman-safninu í
New York.
Frá stofnun hafa Samtökin ’78 átt samræður við allt samfélagið, sem
hafa þó nær eingöngu lotið að beinni mannréttindabaráttu, auk þess að
standa að innri samræðu um eðli og tilgang samtakanna. Á meðan hefur
samfélagsleg samræða um myndlist hinsegin fólks staðið utangátta. Þess
vegna eru Gallerí 78 og framlag Ritsins, sem birtir nú verk átta hinseg-
in listamanna, mikilvæg skref í þá átt að ýta undir tilurð myndlistarlegra
menningarverðmæta hinsegin fólks og gera þau sýnileg.
viðfangsefni þeirra verka sem hér birtast eru margþætt og þau tala
við áhorfendur á mörgum sviðum. Alda villiljós undirstrikar mikilvægi
hinsegin baráttufólks með portretti af Uglu Stefaníu og Fox og Heiða
Björg valladóttir birtir verk sem er hluti af gjörningi um samband mann-
eskjunnar við sjálfa sig. verk Hrafnkels Sigurðssonar er einnig gjörningur
sem framkvæmdur var í Galleríi 78 haustið 2016 og gefur til kynna snert-
ingu og líkamlega nánd. Karla Dögg Karlsdóttir hefur vakið athygli fyrir
2 Sjá Jean Robertson og Craig McDaniel, Themes of Contemporary Art: Visual Art
after 1980, New York og Oxford: Oxford University Press, 2017, bls. 203–204. Sjá
einnig Michel Foucault, The Archaeology of Knowledge, ensk þýðing A. M. S. Smith,
London: Routledge, 1997, bls. 6–7.
MaGnús GEstsson