Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2017, Blaðsíða 23

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2017, Blaðsíða 23
22 að fella hugmyndina að gagnkynhneigða norminu og virðist tilbúinn að gefa þátt Ödipusar upp á bátinn, í þessu samhengi að minnsta kosti, þegar hann skrifar að mögulegt sé að „tvíbendnin sem komi fram í sambandinu við foreldrana skrifist að öllu leyti á tvíkynhneigð og að hún sé ekki, líkt og ég hef haldið fram hér að ofan, afsprengi samsömunar í kjölfar samkeppni [við foreldrið af sama kyni].“23 Butler greinir þessa setningu í Kynusla, þar sem hún notar þær kenn- ingar sem Freud setti fram um mótun sjálfsins og ræddar hafa verið hér að framan til þess að skýra hvernig kerfi gagnkynhneigðs forræðis fram- leiðir sjálfsveruna.24 Þar heldur hún því fram að ummæli Freuds um tví- kynhneigð vísi augljóslega til þess „að drengurinn þurfi á þessu stigi ekki aðeins að velja á milli viðfanganna tveggja, heldur einnig kynferðislegu staðanna tveggja, þeirrar karllægu og þeirrar kvenlægu.“25 Það að dreng- áhuga þeirra frá móður sinni. Hann kemst að því sem verður að teljast afar ófull- nægjandi niðurstaða: að konur komist seint af því stigi og aðeins á ófullkominn hátt, en skortur á geldingarógn komi meðal annars niður á mótun yfirsjálfs þeirra. Í lokaorðum fyrirlestrarins bendir Freud jafnframt á að algengt sé að konur sveiflist milli kvenlægra og karllægra staða og leggur til að „hluta þess sem karlmenn kalla „ráðgátu kvenna“ megi ef til vill rekja til slíkra tvíkynja upplifana í lífi kvenna“. Sjá „Lecture XXXIII: Femininity“, The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud 22, fyrst útg. 1960, London: vintage, 2001, bls. 112–135, hér bls. 129 og 131. Um Ödipusarstig stúlkna sjá einnig Alda Björk valdimarsdóttir, „‚Á frátekna staðnum fyrir mig‘“, bls. 117. 23 „It may even be that the ambivalence displayed in the relations to the parents should be attributed entirely to bisexuality and that it is not, as I have represented above, developed out of identification in consequence of rivalry.“ Sigmund Freud, The Ego and the Id, bls. 33. 24 Melankólía var áfram mikilvæg í skrifum Butler um mótun kynjaðrar sjálfsmynd- ar, sjá t.d. Judith Butler, The Psychic Life of Power: Theories in Subjection, Stanford, California: Stanford University Press, 1997, bls. 24. Dagný Kristjánsdóttir fjallar á afar greinargóðan hátt um þróun hugmynda Butler um þunglyndi og kyn í The Psychic Life of Power í grein sinni „Tómið og tilveran: Um skáldsögur Kristínar Ómarsdóttur“, Ritið 3/2006, bls. 81–99, hér bls. 88–94. 25 „Clearly, Freud means to suggest that the boy must choose not only between the two object choices, but the two sexual dispositions, masculine and feminine.“ Judith Butler, Gender Trouble, bls. 80. Butler einblínir hér sérstaklega á þroskaferil drengja, en í því endurspeglast mögulega erfiðleikarnir sem Freud átti í þegar hann reyndi að nota Ödipusarkenninguna til að gera grein fyrir þroskaferli stúlkna og fjallað hefur verið um í neðanmálsgrein nr. 22. Butler fjallar þó um stúlkur í einni efnisgrein á blaðsíðu 81 (í kjölfar fjögurra efnisgreina sem fjalla um „drenginn“) þar sem hún bætir því við að ætla megi að stúlkur gangi í gegnum sams konar ferli og þeir: „missir föðurins sem hlýst af sifjaspellsbanninu getur endað í annaðhvort samsömun með viðfanginu sem hefur glatast (og því að karlmennska festist í sessi) eða því að […] annað viðfang er fundið í staðinn“—s.s. í samkynhneigð í tilfelli GuðRún Elsa BRaGadóttiR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.