Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2017, Blaðsíða 101

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2017, Blaðsíða 101
100 hans Ómar skáld veitti honum í gærkvöldi“ (163). Af þessum lýsingum á sætum ávöxtum og áferð á bókakápum stafar með öðrum orðum kynferð- islegum unaðsljóma; aðdráttarafl Ómars er í senn karlmannlegt, erótískt og skáldlegt í huga Halldórs og kvöldstundina sem þeir eyða saman má auðveldlega túlka sem hinsegin gjörning. Samkynja þrár og skáldleg sjálfsmeðvitund Í greininni „Deiligaldur Elíasar: Tilraun um frásagnarspegla og sjálfgetinn skáldskap“ fjallar Jón Karl Helgason um skáldlega sjálfsmeðvitund í fyrstu skáldsögu Elíasar, Eftir örstuttan leik – það er hvernig sagan beinir athygli að eigin tilurð og listbrögðum og er þannig sjálfsaga eða sjálflýsandi skáld- skapur (e. metafiction). Jón Karl ræðir meðal annars um frásagnarspegla (fr. mise en abyme), sem eru innri endurtekning eða verk inni í verki; þáttur innan verksins sem speglar á einhvern hátt frásögnina í heild. Jón Karl kemur auga á nokkra slíka í Eftir örstuttan leik; fyrst og fremst skáldaða texta sem rammaðir eru inn af skáldsögunni og endurspegla og undir- strika um leið söguþráð hennar, tilurð eða persónueinkenni aðalpersón- unnar Bubba (Þórhalls). Jón Karl sýnir einnig fram á að mikilvægur hluti af sjálfsmeðvitund skáldsögunnar er að hún er það sem kallað er sjálfgetin (e. self­begetting novel), þar sem hún fjallar beinlínis um eigin tilurð – ferli sem lýkur á því að Bubbi, sem einnig er sögumaður, hefur þroskast nógu mikið til að geta tekið upp pennann og byrjað að skrifa söguna um sjálfan sig. Þörf Bubba fyrir sjálfstjáningu er þannig miðlægt þema í Eftir örstuttan leik og undir lok greinarinnar bendir Jón Karl á að hún er einnig tengd kynverund hans og samkynja þrám sem ólga undir niðri. Í glímunni við þær tilfinningar er hin skriflega tjáning mikilvæg, segir Jón Karl: „Það er fyrst með skrifum sínum sem Bubba auðnast að tjá þær þverstæðu kenndir sem hann upplifir í senn sem heilbrigðar og syndugar.“49 Man eg þig löngum er ekki síður sjálfsmeðvituð skáldsaga en Eftir örstuttan leik og ýmsar samsvaranir má sjá milli þessara tveggja texta í því samhengi, ekki síst þegar hugað er að þeim tengslum skáldskapar og kyn- verundar sem Jón Karl tæpir á í lok greinar sinnar. Auðveldlega má líta á Úraníu og viðlagið „Man eg þig löngum“ sem frásagnarspegla sem endur- spegla hið mikilvæga en rósmálaða þema Man eg þig löngum: samkynja 49 Jón Karl Helgason, „Deiligaldur Elíasar“, bls. 128. Dagný Kristjánsdóttir fjallaði ítarlegar um kynhneigð Bubba í „Sýnt en ekki gefið“ sem kom út þremur árum síðar. Ásta KRistín BEnEdiKtsdóttiR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.