Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2017, Blaðsíða 70

69
Sexes, Revisited“.116 Þar leggur hún áherslu á þær breytingar sem orðið
höfðu á stöðu og sýnileika intersex fólks á þeim sjö árum sem liðu á milli
greinanna tveggja og hún fellst á þá gagnrýni sálfræðingsins Suzanne J.
Kessler að útgangspunktur hugmynda hennar um fimm kyn sé ætíð kyn-
færin og að hverfa verði frá því að einblína á þau í umfjöllun um intersex.
Kessler bendir á þá staðreynd að í daglegu lífi séu það aðrir þættir en kyn-
færin sem gefa kynið í skyn; að kynið ákvarðist af daglegum gjörningum,
burtséð frá því hvernig holdið lítur út undir fötunum.117 Hér má minna á
hugmyndir Judith Butler um að kyn sé, rétt eins og kyngervi, í raun gjörn-
ingur sem við fremjum í sífellu.118 Fausto-Sterling fellst á að í stað þess að
einblína á kynfæri fólks þurfi að horfast í augu við að þegar spurt er um kyn
og kynverund, sjálfsvitund og sjálfsmyndir stöndum við frammi fyrir fjöl-
breytileika sem beri að viðurkenna fremur en að reyna að laga alla að hinu
gagnkynhneigða viðmiði. Hins vegar sé staða þeirra sem séu ‚öðruvísi‘ (eða
hinsegin) víða það slæm á bæði samfélagslegu, læknisfræðilegu og lagalegu
sviði að enn sé langt í land með að slík hugsjón verði að veruleika.119
116 Anne Fausto-Sterling, „The Five Sexes, Revisited“, sjá nmgr. 111.
117 „The limitation with Fausto-Sterling’s proposal is that ... [it] still gives genitals ...
primary signifying status and ignores the fact that in the everyday world gender
attributions are made without access to genital inspection .... What has primacy in
everyday life is the gender that is performed, regardless of the flesh’s configuration
under the clothes.“ Suzanne J. Kessler, Lessons from the Intersex, New Brunswick,
New Jersey: Rutgers University Press, 1998, bls. 90. Hér vitnað eftir Anne Fausto-
Sterling, „The Five Sexes, Revisited“, bls. 22.
118 Sjá Judith Butler, Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity, New York:
Routledge, 1990, Bodies That Matter: On the Discursive Limits of Sex, New York:
Routledge, 1993, og Undoing Gender, New York: Routledge, 2004.
119 Anne Fausto-Sterling, „The Five Sexes, Revisited“, bls. 22–23. Á heimasíðu Int-
ersex Íslands er helstu baráttumálum samtakanna lýst í þremur liðum. Þar fer fremst
viðurkenning á breytileika kynja, í öðru lagi er barist fyrir jafnrétti intersex fólks
fyrir lögum og vernd gegn misrétti. Í þriðja lagi er mælt fyrir því að ósamþykktar
skurðaðgerðir á nýburum verði aflagðar. Með orðinu „ósamþykktar“ er vísað til
þess að bíða eigi með skurðaðgerðir þar til viðkomandi einstaklingur geti sjálfur
gefið samþykki sitt. Bent er á að afar „fáir nýburar eiga við heilbrigðisvandamál að
stríða vegna intersex-breytileika á kynfærum sínum“ og aðgerðir á þeim sem gerðar
eru „til að breyta kynfærum þeirra svo þau líkist sem mest „venjulegum“ kynfærum
kvenna og karla [geta] haft alvarleg áhrif á einstaklinginn seinna meir, verið andstæð
því kyngervi sem einstaklingurinn samsamar sig við á fullorðinsárunum og dregið
úr ánægju við ástundun kynlífs, enda oft búið að fjarlægja mikilvæga taugaenda“.
Ekki hefur verið sýnt fram á nauðsyn slíkra aðgerða og telja því hagsmunasamtök
intersex fólks „best að bíða með slíkar aðgerðir, þar til einstaklingurinn er sjálfur
fær um að taka ákvörðun, vilji einstaklingurinn breyta kynfærum sínum með ein-
hverjum hætti.“ Sjá vef Intersex Íslands: https://intersex.samtokin78.is/. Margt
HIð „SANNA KYN“ EðA vERULEIKI LÍKAMANS?