Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1934, Blaðsíða 145

143
fyrirliggjandi. Serum Institutið gerði ráð fyrir aðeins einni bólusetn-
ingu með því (1 cc), en síðar væri svo anatoxinblöndu dreypt í nefið.
Þessa aðferð höfum við ekki haft tækifæri til að prófa nægilega svo
að um verði dæmt, m. a. fekkst ekki þetta ,,nef-vaccine“ nógu snemma
til þess að hægt væri að nota það að ráði í barnaskólunum. En ég'
tel mjög vafasamt, að eins góður árangur fáist á þennan hátt eins
og ef bólusett er tvisvar með 1 cc. eins og gert var.
Það væri e. t. v. rétt að gera í stuttu máli grein fyrir því, hvaða
ástæður geta legið til þess, að meiri örðugleikar séu á því að fá fram
varanlegt ónæmi hér á landi en víða erlendis með bólusetningu gegn
difterie.
Það er nú almennt viðurkennt, að áunnið ónæmi gegn barnaveiki
(án bólusetningar) fáist og viðhaldist fyrir margendurtekna smitun
af b. dift., þó að í svo litlum stíl sé, að ekki nægi til að gefa klinisk
einkenni.
Þar sem hlutfallstala Schick -f- barna er há, hefir því verið mikið
um tækifæri til slíkrar smitunar, og má gera ráð fyrir, að af hinum,
sem enn eru Schick -þ, hafi margir einnig orðið fyrir smitun, þótt
eigi hafi nægt til að sýkja eða mynda ónæmi. Það hefir verið kallað,
að þessi börn væru á ,,preimmun“ stiginu eða preimmun, og nú getur
aðeins injög lítill antigenskammtur í viðbót (stundum aðeins Schick-
próf) nægt til að gera þau Schick þó að jafnstór skammtur í fyrsta
sinn hafi engin sjáanleg áhrif.
Þar sem aftur á móti er lítið um Schick-ónæmi, eins og hér, hefir
verið lítið um smitunartækifæri, og því tala þeirra, sem eru preim-
mun, lág. Hlutfallstölu hinna Schick -4-, þar sem ekki hefir verið bólu-
sett, má því nota sem mælikvarða þess, hve margir hinna Schick -j-
séu preimmun og um leið, hve auðvelt sé að fá fram ónæmi með bólu-
setningu, því það er auðsætt, að því fleiri af ákveðnum hóp Schick -(-
barna, sem eru preimmun, því betri árangur næst við bólusetningu
með litlum antigenskammti. Það eru einkum Glenny og Dudley, sem
byggt hafa upp þessa kenningu um áhrif endurtekinnar smitunar á
Schick-ónæmi, og hafa mörg dæmi verið tilfærð þessu til stuðnings,
Þæði af þeim og öðrum, en það væri of langt mál að fara frekar út í
það hér.
f samræmi við þessa skoðun hefir verið bent á það (Glenny), að
til þess að fá rétta hugmynd um nothæfi bóluefnis gegn difterie,
verði að reyna það, þar sem minnst er um ónæmi fyrir, en þessum
skilyrðum er betur fullnægt hér heldur en víðast annarsstaðar, þar
sem bólusett hefir verið erlendis.
Þá kemur spurningin um það, hve lengi ónæmið endist. Um þetta
er ekki hægt að gefa ákveðið svar að sinni, til þess þyrfti að fylgjast
með þeim börnum, sem með bólusetningu voru gerð ónæm og Schick-
þrófa þau síðar. En miklar líkur eru til þess, að ónæmi eftir bólu-
setningu haldist hér skemur en annarsstaðar, þar sem smitunarmögu-
leikar eru meiri, því eins og ónæmi kemur oft fyrst fram eftir
margendurtekna smitun, þarf samskonar ertingu við og við til þess
að halda því við.