Viðar - 01.01.1937, Page 42
[Viðar
Einn þáttur móðurmálsins.
(Hlutar af fyrirlestri).
Eftir Guömund Ólafsson.
Heiti manna eru einn þáttur móðurmálsins.
Þeim þætti hefir verið fremur lítill gaumur gefinn, þó
að langt sé síðan að farið var að hugsa um málhreinsun.
Við íslendingar höfum prentað skýrslur um heiti
manna, en slíks veit ég ekki dæmi í öðrum löndum, þó að
samdar séu.
Ég hefi séð 2 skýrslur um heiti manna á íslandi. Önnur
er frá árinu 1855. Hin er prentuð 1915 og er byggð á
manntalinu 1910. Ég hygg, að engin skýrsla sé til yngri
um þetta.
Veit ég því eigi með vissu, hvaða stefnu smekkur ís-
lendinga hefir tekið í nafnavali síðan.
Ég álít það ekki utan við starfssvið Viðars, þó að hann
taki fáeinar línur um athuganir mínar á þessu.
Eru þær að nokkru samanburður á þessum skýrslum og
það úr þeim tekið, sem ég vildi vekja athygli á.
Vafalaust virðist sumum hégómi að skipta sér af þessu
og hugsa líkt og karlinn, sem var víttur fyrir, að hann
kenndi barni sínu rangt „Faðir vor“: „Skiptu þér ekki af
því. Það gildir einu, hvernig það er haft.“
Ég er á öðru máli.
Nöfnin, sem við berum, er einn hluti íslenzkrar tungu,
einn þáttur þjóðernisins, sem við viljum mörg vernda.
Og í skjóli ónefna og bjagaðra nafna getur slæðzt inn
smekk- og málspilling.
Ef við færum að meta það mikils að gefa börnum okkar
útlend nöfn, væri það hnignunarvottur, það væri óhrekj-