Viðar - 01.01.1937, Side 44

42
EINN ÞÁTTUR MÓÐURMÁLSINS
[Viðar
eiginnöfnum eða fleiri, að nota þau á víxl. Er slíkt gert til
að koma í veg fyrir rugling og falsanir. Þá getur ætt-
rækni í nafnavali valdið því, að tvö nöfn eru skeytt sam-
an allkynduglega. Nóg dæmi eru slíks í áðurnefndum
skýrslum, einkum þó hinni síðari. Hér eru fáein sýnis-
horn: Kristinbjörn, Einþór, Geirjón, Elínbjörn, Elínberg-
ur, Árnibjörn, Gilslaug, Guðrúnbjörg, Einarbjörg, Guð-
bjarni, Ingimagn, Þórunbjörg, Marjón, Agnborg, Bjarna-
sigrún og Salmagnína.
Þegar nöfn eru sett saman, er þess ekki ávallt gætt,
hvernig þau eru til framburðar eður hins, hvað þau þýða.
Friðþór er eitt nýja orðið. En Þór var orrustuguð en
ekki friðar, sem barði á hrímþursum og bergrisum, var
grjótpáll fyrir heimkynni Ása og kann að sönnu að hafa
friðað þau. Kristþór er annað. Skyldu foreldrarnir hafa
haft trú Helga magra?
Nöfnin Guðbjartur og Náttfríður geta verið þannig til
komin. Þau o. fl. eru allóviðfeldin.
Leiðinleg þykja mér og þau heiti, sem eru svo mynduð,
að annar hlutinn er forníslenzkur, en hinn útleridur, t. d.
biblíunafn. Eru sum þeirra orðin algeng, t. d. Guðjón.
Oftast skapast skrípanöfnin af því, að drengur er látinn
heita eftir kvenmanni eða stúlkubarn í höfuðið á karl-
manni. Er það tíðast gjört með því, að bæta við nafn það,
er leiða skal af nýja naínið, endingunum ínus, íus eða ía,
ína eða lína.
Allar þessar endingar eru óþjóðlegar. Endingarnar íður
og íða eru þjóðlegri og geta þó stundum komið illa við.
Það er áreiðanlegt, að síðari tímar hafa haft meiri mætur
á þessum nöfnum en hinir fyrri. Er oft gengið framhjá
fornum nöfnum og telpan látin heita Ólína, Ólafía eða
Ólafína í stað þess að heita Ólöf, Gunnína í stað Gunnur,
Berglína en ekki Björg. Guðmundína hefði átt að heita
Guðmunda, Finnsína Finna, Geirína Geira, Egilsína Egla,
Bjarnína Birna eða Bera. Og drengur er látinn heita
Guðníus en ekki Guðni, sem fellur betur við málið, þó að