Viðar - 01.01.1937, Side 156
[Viðar
Fyrirlestur
fluttur á norrænu kennaramóti í Noregi í ágúst 1937.
Dr. Alf Alberg var einn af fulltrúum Svia á móti norrænna
Iýðskólakennara, sem háð var á Hundorp í Guðbrandsdaln-
uni 2.—11. ágúst s.l. Hann er skólastjóri við Brunnsvíkur-
skólann. Er sá skóli stofnaður og starfræktur af verklýðs-
sambandi Svíþjóðar. Skólastjórinn, dr. Alf Alberg, er einn
af þekktustu skólamönnum Svía. Erindi lians, sem hann
flutti á mótinu, og kallaði „Nordens ungdom og tidens
kulturkrise« (æska Norðurlanda og menningar»kreppa« nú-
tímans) gefur nokkra luigmynd um, hvernig sænskur skóla-
inaður í fremstu röð, lítur á þessi mál.
Það, er aðallega veldur þeirri menningarlegu tvísýni,
sem við nú erum í, er fyrst og fremst, eftir því, sem ég
bezt fæ skilið, hið almenna hrun allra menningarlegra
verðmæta og afneitun þeirra fyrirmynda, sem hingað til
hafa markað stefnuna. Hafa þessi verðmæti og fyrir-
myndir vissulega oft verið troðnar undir fótum, en hafa
þó lúngað til verið viðurkenndar sem undirstöðuatriði í
menningu okkar.
Fyrir 50 árum síðan sagði hinn hálfblindi vitringur
Frederich Nietzche: „Ég sé flóðbylgju nihilismans stíga
hærra og hærra.“ Þessi bylgja ber nú við himin. Samtíð
okkar veit ekki sitt rjúkandi ráð. Sten Selander, þekktur
sænskur rithöfundur, skrifar: „Hefur nokkru sinni lifað
kynslóð, fátækari en mín? Við höfum ekkert fast undir
fótum, heldur svífum við í lausu lofti milli tveggja
heima.“
Ef til vill hefur Sten Selander rétt fyrir sér. Við
stöndum ekki föstum fótum.
„Hvað er gott og hvað er vont? Hvað er rétt og hvað er
rangt? Hvað er satt og hvað er ósatt? Hver er lífshugsjón
okkar og takmark?“