Skírnir - 01.01.1866, Qupperneq 129

Daninörk.
FRJETTIR.
129
ing, ríkisráSiS hjeldi, sögSu þeir, rá8um sínum og rjetti, lögin frá
1863, væri í fullu gildi og þau yrgi eigi löglega af numin utan
ríkisráSiS hefói allt taumhald þess máls. Á jþetta sættust menn
aÖ kalla, en ályktagreinum samdeildanefndarinnar um kosningarnar
til „landsþingsins" var hrundiS á „fólksþinginu1*, sem getiS var í
fyrra. Vi<3 þaS var þingi slitiS, en stjórnin ljet síSar boSa nýjar
kosningar til þeirrar þingdeildar, og fóru þær fram 30. maí. Vita
má, aS hvorutveggju, Bændavinir og hinir, er kalla sig „þjóSernis-
og frelsismenn" (Nutional-liberale), myndi nú búast til bar-
dagans af kappi, og spöruSu hvorugir aS skýra málstaSi sína fyrir
fólkinu meS ritum og ræSufundum. Samgangur þeirra varS víSa
harSur á kjördeginum. ViSkvæSi Bændavina var þaS alstaöar, aS
þeir einir berSist fyrir frelsinu, en hinir vildi hafa það skert,
er vildi brjála grundvallarlögunum frá 1849. Hinir sögðust aö
eins vilja þræÖa lagagötuna, standa móti öllum ólagabrigÖum (rikis-
laganna 1863), en grundvallarlögunum væri í rauninni breytt í
sumu fyrir löngu(1855). þeir kváÖust alls ekki viljabola bændur
frá „landsþinginu“, en koma lögunum svo fyrir, aÖ þeir eigi næÖi
þar öllum þorra sætanna, sem þeim vel mætti vinnast eptir enum
gömlu kosningarlögum. þcir færÖu og mörg dæmi til þess, hversu
breytilega og ótrygglega Bændavinum heföi farizt í sumum aÖal-
málum og áhugamálum þjóÖarinnar, minntust á samband þeirra
og fylgi við ráöaneyti Örsteds, og kváöu þá einmitt öllum fremur
sólgna í alræöi allra mála. Hinsvegar væri þaö þó helzt Bænda-
vinir, er heföi frelsiÖ í hættu meÖ þrái sínu, en Ijeti ríkiÖ bíöa
vanza fyrir óreiöu stjórnarmálanna. Svo var hjer jafnleikiÖ meö
hvorumtveggju, aÖ nokkuÖ varÖ aÖ bíöa frá kjörlokum, áöur menn
sæi hvorir sigrazt hefÖi. „þjóöernismenn" töldu reyndar til fleiri
atkvæÖa (eins eÖa tveggja), en sögÖu þá fyrst sigurinn fullfenginn
er frjettist af kosningunni á Færeyjum. 28. ágústmánaÖar var
tekiÖ til starfa aÖ nýju, og lögÖu ráöherrarnir fram frumvarpiÖ
svo breytt í fyrirmælunum um kosningarnar, sem nefndin hafÖi
fariÖ fram á. I þingsetningar ræÖunni lýsti konungurinn því yfir,
aÖ þingiö mætti eigi búast viÖ meiri tilhliörun af hálfu stjórnar-
innar. Frumvarpiö deildi kjósendum landsþingismanna í þrjá
flokka, og skyldi hver þeirra kjósa 18 fulltrúa. í fyrsta flokki
9