Skírnir - 01.01.1866, Síða 136

136
FIÍJETTIR.
Danmörk.
tryggSum og lífgaði vonir þeirra og binna, er ásamt þeim sýta
viSskilnaSinn.
I byrjun (ennar fyrri) þingsetu („ríkisráðsins") vildu Bændavinir
koma fram ávarpi til konungs og biSja hann um a<5 víkja ríkislögunum
undir „ríkisdaginn". MeSal þeirra er þátt tóku í þeirri umræSu
var Birkedal prestur. Hann er mesti ræSugarpur, en bregSur
heldur til geips og, glamyrSa, sem fleirum af Grundtvigs flokki,
er J>eir tala um fjóSmál Dana. Hjer kom enn berserksgangur á
prestinn, sem þá er kappar í fornöld köstuSu hlífum á vígvelli,
J>ví nú hjó hann á tvær hendur og hlíffei engum, en sjálfum sjer
minnst. Hann kvaSst vilja hafa þab í ávarpinu, ab konungur skyldi
segja skilib vib rábaneytiS, og veitti Bluhme þungar átölur fyrir
ódanskt og óþjóblegt atferli í öllum stjórnarmálum frá öndverSu,
en einkanlega fyrir samningagjörbirnar vib J>jó8verja 1850 — 51,
því þar hefSi hann sýnt, að hann vantaSi tvo kosti: framsýni og
tilfinningu fyrir sóma Danmerkur. Ohappalögin um ríkiserfbir í
Danmörk væri eitt af afrekum þessa rábherra, en j>au hefbi verib
barin fram gegn hug og vilja þjóbarinnar, er ógnab var meb
naubungakostum stórveldanna. J>á talabi hann um vopnahljeb og
hvemig rábaneytib heibi fært landib úr hervobum — og sagbi
síban, ab rábaneytib hefbi látib tveggja höfubrába ófreistab: annab
þeirra hefbi verib J>ab, ab rába konungi til ab leggja af sjer
kórónuna og selja hana Karli 15. í hendur, en hitt, ab rábast
sjálfur í brodd fylkinga sinna og berjast meban nokkur stób uppi,
sem enir gömlu konungar Dana. Mikill ys og sussan varb í
þingsalnum, er Birkedal mælti þetta um erfbalögin og tign kon-
ungs, og fjekk hann víti fyrir af formanninum. A næsta fundi
sagbi Bluhme þab um rábleggingu Birkedals (um kórónuna), ab
hún gæti eigi komib úr öbrum en út brunnum heila, en prestur
svarabi á móti, ab hann vildi heldur, ef um tvennt væri ab velja, hafa
heila sinn orbinn ab köldu koli en hjartab. Vjer höfum ab vísu
sagt litla þingsögu á þessum stab, en hún dró til annars, er
mörgum fannst meira um í Danmörk. Nokkru á eptir (22. sept.)
var Birkedal settur af prestakalli sinu í Ityslinge, og varb Grundt-
vigsmönnum heldur órótt vib þá sögn, en fjöldi klerkanna er aí
J>ví libi. J>eir prestar eru margir vel máli farnir (t. d. Rördam,