Skírnir - 01.04.1912, Page 32

128
Nokkrar ath. um ís). bókmentir á 12. og 13. öld.
hann heflr verið í venzlum við þá ætt og af góðu bergi
ibrotinn, þvíaðegverð að teljavaíalaust, að
Styrmir hafi verið sonarsonarson Ketils
biskups á Hólum Þorsteinssonar og því kom-
inn í beinan karllegg frá Guðmundi hinum
rika á Möðruvöllum, en 4. maður frá Gissuri
biskupi Isleifssyni, svo að ekki skorti hann ætt-
göfgina. Fyrir þessari fullyrðing minni mun eg nú færa
nokkur rök.
Eins og kunnugt er var K e t i 11 biskup Þorsteins-
s o n sonarson Eyjólfs halta Guðmundssonar hins rika Eyjólfs-
sonar, og er sá ættleggur Möðruvellinga alkunnur. Var
Ketill biskup einnig hinn mætasti maður og fyrir áeggjan
hans og Þorláks biskups Runólfssonar samdi Ari hinn
fróði Islendingabók og sýndi hana síðan þeim biskupunum
báðum og Sæmundi hinum fróða1). Ketill biskup varð
bráðkvaddur við laug í Laugarási 6. júlí 1145, er hann
var í veizlu hjá Magnúsi biskupi Einarssyni í Skálholti2),
vegna. En fyrir því verða ekki færðar nokkrar verulegar líkur, þvi
siður rök.
’) Sbr. upphaf Islendingabókar.
a) flungurvaka: Bisks. I, 77—78. Er þess getið, að mikill mjöður
hafi blandinn verið að þeirri veizlu. Má því ætla, að þeir biskuparnir
báðir hafi verið nokkuð ölhreifir, er þeir fóru til laugarinnar „eftir nátt-
verð,“ eins og sagan segir. En Ketill biskup þá gamall orðinn og lik-
lega hrumur nokkuð. Andaðist hann þar skyndilega, annaðhvort af slagi
eða að hann hefir fallið i laugina, en nánari atvik að dauða hans eru ekki
greind og þess ekki getið, að aðrir en Magnús biskup hafi verið þar
viðstaddir. Er svo að sjá sem atburður þessi hafi haft mikil áhrif á hann, sem
von var, sérstaklega hafi hann að einhverju leyti getað kent sér um slys
þetta. Eru einkennileg ummæli Hungurvöku um Magnús biskup, að hann
hafi oft beðið þess guð, að „hann skyldi það liflát spara honum til
handa, er honum þætti sér i þvi laugar píning11. Skyldi það ekki standa
eitthvað i sambandi við bruna i hver eða laug? En Magnús biskup lézt,
eins og kunnugt er, í húsbruna i Hítardal 30. septerpber 1148, ásamt 70
mönnum, og vildi hann ekki forða sér úr brunanum. I Hungurvöku er
engin lýsing á þessum voðabruna, og hvergi i fornum annálum nema
á einum stað (i Gottskálksannál). Og af þvi að sú frásögn er sérstæð i
sinni röð og einkennileg, en eg veit ekki til, að henni hafi verið veitt
sérstök eftirtekt áður, þá set eg hana hér. Þarsegirsvo: (1148) „Brenna
i Hítardal, er Magnús hiskup hrann inni með LXX mönnum næsta dag-