Skírnir - 01.04.1912, Blaðsíða 89
I'rá útlöndum.
1Í5&
þess stað að komast til suðurheimsskautsins. Hafði hann aður borið
þessa ráðabreytni undir förunauta sína og þeir allir samþykt hana.
Voru þeir þá staddir í bœnum Funchal á Madeiru. Þaðan héldu
þeir svo á stað í leiðangurinn suður. Þeir voru vel út búnir, höfðu
115 grænlenska sleðahunda, nóg af skíðum og sleðum og vistir til
tveggja ára. »Fram« flutti þá fólaga til Hvalvíkur (Bay of Whales),
sem er á 78. st. 24. mín. s. br., þar sem hefst hin fasta ísbreiða
suðurskautsins, og er Hvalvíkin austar en lendingarstaður Scotts,
og langur vegur á milli. »Fiam« kom til Hvalvíkur 15. jan. 1911
og fór þaðan aftur 14. febr. norður til Suður-Ameríku, en skyldi
svo að ári liðnu vitja þeirra aftur. Þeir urðu þarna eftir 8 menn
alls, gerðu sór vetrarsetustað við Hvalvíkina og kölluðu þar Fram-
heim.
Fróttist nú ekkert af þeim suðurförunum fyr en 8. marz í ár.
Þá kom skeyti frá Amundsen, er komiun var til bæjarins Hobarth
á Tasmaníu í Ástralíu, og skýrði frá, að hann hefði komist til
suðurheimsskautsins og verið þar dagana 14.—17. desember 1911.
Fyrst barst þó fregnin þannig út í enskum blöðum, að Amundsen
væri kominn til Ástralíu og skyrði frá, að Scott hefði komist til
suðurheimsskautsins. En enska blaðið »Daily Chronicle« fékk þá
allnákvæma skýrslu símaða frá Amundsen um förina, og kom þá
fram, að hann vissi ekkert um ferðir Scotts, en hafði sjálfur fyrstur
manna komið á suðurskautið. Skýrsla Amundsens til »Daily
Chronicle« er enn hið helzta, sem menn vita um þessa för, og
skal því tekið hór upp aðalefni hennar.
í byrjun febrúarmánaðar 1911 skildi skipið »Fram« við þá fó
laga í svonefndri Hvalvik, suður við heimskautsísinn, eins og áður
segir. Þá tóku þeir að kanna landið þar umhverfis. Þeir fluttu
vistir suður á leið til síðari tíma, og höfðu 11. apríl útbúið sór
forðabúr á þrem stöðum. Þá tóku þeir að búa um sig. Þeir höfðu
110 hunda og reistu handa þeim 8 skýli. Handa sjálfum BÓr gerðu
þeir íveruhús, sem var þakið með snjó. Til Ijóss og hitunar höfðu
þeir 200 ljósa lúxlampa, og var að jafnaði 20 st. hiti C. í kofa
þeirra og þó gott loft. Þarna inni höfðu þeir vinnustofur, geymslu
rúm, kjallara fyrir matvæli, bað, bæði alment bað og gufubað. Úrdá-
litlum klefa höfðu þeir góða útsýn yfir landið. Voru þeir þarna
inni vel varðir fyrir kulda og stormum.
22. apríl hvarf sólin og sást ekki í 4 mánuði. Snjókoma var
ekki mikil, þótt opið haf væri nærri. Kuldinn var um 50 st. C.,
hæstur 13. ágúst, og þá 53 st. Stormar voru ekki miklir nema 2