Skírnir - 01.04.1912, Side 49

Nokkrar ath. nm ial. hókmentir á 12. og 13. öld.
145
stafar setning þessi vafalaust ekki, eins og sumir hafa
gizkað á1).
Af því að sagan nær lítið fram yfir 1150, hafa sumir
ætlað, t. d. Guðbrandur Vigfússon (í formála fyrir Bisks.),
að hún sé rituð mjög snemma: á síðari hluta 12. ald-
ar, eða ekki síðar en um 1200, eins og fyr er á vikið.
En þessu þarf alls ekki að vera þannig varið. Frum-
rit Ara hygg eg, að einmitt hafi endað á þessum orðum:
»hana (Valgerði) átti Ingimundr prestr Illugason ok Örnu2)
dóttur Þorkels Gellissonar«. Voru þeir Ari og Ingimundur
prestur því 2. og 3. að frændsemi (öðrumeginn: Þorgils
Gellisson—Ari, en hinumeginn: Þorkell Gellisson—-Arna—
Ingimundur). Andaðist Ingimundur prestur 1150, 2 árum
eftir lát Ara. En svo hefir sá, er söguna jók síðar (Styrm-
ir), bætt við um Illuga son hans, er druknaði þá er hann
flutti lim til steinkirkju þeirrar, er hann ætlaði að gera á
Breiðabólsstað í Vesturhópi. Og það hefir Styrmi verið vel
kunnugt um, af afspurn að minsta, kosti, og hefir þar látið
sögunni lokið, ekki rakið ætt frá Hafliða frekar3). En það
') Bisks. I, XXIII. Að viðhót þessi geti ekki stafað frá Styrmi,
«n sé miklu líklegri til að vera eftir Sturlu Þórðarson, fæ eg ekki skilið,
þótt dr. F. J. haldi þvi fram (í formála Hauksbókar bls. LXX). Það
er engin ástæða til að eigna Sturlu nokkur „innskot11 i Kristnisögu, og
það getur ekki staðið i neinu sambandi við Þorgils sögu og Hafliða, þótt
þingdeilda þeirra sé getið í Kristnisögu, því að það má telja öldungis
vist, að Sturla er ekki höfundur Þorgils sögu og Hafliða i Sturlungu. Að
viðaukinn um kirkjuna i Ási hljóti að vera ritaðar eftir lát Bótólfs bisk-
ups (1246) er alls ekki rétt. Miklu nær að ætla, að þessu sé einmitt
viðbætt i biskupstið Bótólfs, eða um 1240. En að Styrmir hafi ekki
samsett söguna fyr en um það leyti (i Yiðey) er miklu ósennilegra, heldur
en að þetta sé síðari viðauki hans.
s) Eflaust réttara en Orný(ar), er stendur í útg. (Bisks. I, 32 og
Hauksbók). I handritinu mun standa: Ornv. I registrinu við Hauks-
bók Kh. (Kh. 1892—96), sem á þó að vera vandað, er Orný (sem á að
vera Arna) dóttir Þorkels gellis(!) talin kona Ingimundar prests, sem er
gersamlega rangt, þvi að hún var m ó ð i r hans.
*) Siðasta málsgreinin í Kristnis. (um vig Rögnvalds jarls og fall
Ólafs konungs Tryggvasonar) kemnr efninu ekkert við, hvort sem sú við-
bót er eftir höfund sögunnar eða ekki.
10