Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1896, Síða 12

12
minnsta kosti ætti hver menntaður maður — og all-
flestir litt menntaðir menn lika — að hafa ómetan-
legan andlegan gróða upp úr því að lesa höfunda
eins og Shakespeare, Cervantes, Calderon, Moliére,
Holberg, Milton, Fielding, (mikið eptir) Göthe, Schiller,
Walter Scott, Wordsworth, Byron, Victor Hugo,
Thackeray, Dickens, George Elliot — svo jeg nefni
að eins ofurlítið hrafl af höfundum af handahófi. —
Hvað margir af oss lesa nú slíka höfunda, öðruvísi
en ef til vill að hlaupa yfir þá á einhverju hunda-
vaði? Peter Nansen lesum við og Knut Hamsun
lesum við, en i íslenzku blaði, sem sjerstaklega ielur sig
bókmenntamálgagn, er oss kennd sú speki, að eng-
inn skáldskapur sje til i Walter Scott, og jeg gæti
bezt trúað, að ýmsir haldi það sje mikill sannleikur
í því fólgiún; að minnsta kosti verður engum að
vegi að mótmæla bullinu.
Jeg get hugsað mjer, að einhverjum verði að
svara mjer á þá leið, að menntaðir menn eigi að
reyna að fylgja með tímanum, og þeir geti það ekki,
ef þeir eigi að fara að setjast við að lesa hin og
önnur gömul rit. En vjer fylgjum ekki með tfman-
um hjer á landi, þó að dálítið komi af dönskum
bókum til lestrarfjelagsius í Reykjavik, Og það er
ekki að fylgja með tímanum, að lesa bækur eptir
hina og aðra andlega smælingja. En það er ómögu-
legt að átta sig á tímanum nema með því, að hafa
yfirlit nokkurt yfir liðna tímann. Annars verður
maður að viðundri í nútfmanum, drukknar i honum
andlega, f stað þess að líta yfir hann og skilja hann.
En svo er það vitaskuld fjarri mjer að draga úr þvi,
að menn lesi góðar bækur nýar. Jeg er með góðu
bókunum, beztu bókunum, hvort sem þær eru gamlar
eða nýar. Jeg er á móti Ijelegu bókunum, á hverj-