Tímarit um menntarannsóknir - 01.06.2012, Blaðsíða 121

121
Viðhorf tveggja leikskólakennara og aðferðir við valdeflingu leikskólabarna
að einblínt sé á veikleika barna, eða með
hennar orðum: „Þú mátt ekki vera svona
og svona, heldur svona!“ Í máli hennar
kemur fram að hún hafi breytt starfs-
háttum sínum til að hvetja börnin til að tjá
sig. Hún segist hafa velt fyrir sér hvernig
hægt sé að haga skólastarfinu þannig að
öll börnin fái að tjá sig: „Allir geti fengið
að vera þeir sjálfir.“ Guðný segir að eftir
að hún sé farin að starfa á þann hátt sem
hún geri nú finni hún það betur og betur
hve vel það gangi. Hún segir: „Ég er aldrei
í neinum vandræðum með þetta því að
krakkar eru svo opnir og þau vilja svo
mikið gera [...], ef það er eitthvað þá þarf
maður að stramma af.“
Í viðtalinu má greina bæði skammtíma-
og langtímamarkmið hjá Guðnýju, hún
telur að leikskólastarf eigi að vera grunnur
sem börnin geti byggt á í daglegu starfi og
til framtíðar. „og bara grípa það sem þau
(börnin) eru að gera, áhuginn ... sumir
geta þetta ekki, sumum finnst þetta erfitt ...
þetta bara gerist ... ég ætla að stökkva yfir
þetta og ég æfi mig og æfi mig og æfi mig
og það endar með því að ég get það.“ Hún
segist reyna að fá sem mest frá börnunum
sjálfum, hvað þau vilji. Hins vegar hafi hún
sem kennari einnig mikil áhrif, eða eins og
hún orðar það: „Auðvitað er það alltaf í
upphafi útbúið af okkur, þannig lagað. Ég
meina, ég sting upp á göngutúrnum sem
göngutúr, en hvað birtist í göngutúrnum
er ekki á minni ábyrgð.“ Þar á hún við að
þeir fullorðnu eigi að skapa börnunum að-
stæður til náms og þroska en innan þess
ramma megi barnið velja eigin aðferðir og
leiðir.
Guðný talar um að leikskólakennarinn
þurfi að vera meðvitaður um val á að-
ferðum: „Það er náttúrulega líka alltaf
spurning um hvernig leggur þú þetta inn
– hvernig segir þú þeim þetta – hvernig
er þín pedagógíska aðferð við að leggja
þetta inn hjá þeim – ég held að ég sé mjög
flink við það.“ Guðný nefnir að hún segi
til dæmis við börnin: „Fyrst verður maður
að gera þetta áður en maður gerir þetta ...
sko ef maður ætlar að verða flautuleikari
þá verður maður að gera þetta á undan ...
og ég segi þetta þannig að þau fá svo mik-
inn áhuga, sko, og þau verða svo ábyrg
einhvern veginn fyrir því.“ Þarna bendir
Guðný börnunum bæði á langtíma- og
skammtímamarkmið.
Í starfi með börnunum lagði Guðný
áherslu á virkni þeirra, hún hlustaði eftir
skoðunum þeirra. Dæmi um þetta er þegar
Guðný og stúlkurnar í fámennu stundinni
voru ekki sammála um staðsetningu og
fjölda nagla undir plastmöppur sem hvert
barn hafði til að geyma verkefnablöð:
Guðný spyr hvar þær vilji hafa möpp-
urnar. Nokkrar umræður urðu meðal
barnanna um það hvar naglinn ætti að
vera. Ein stúlknanna (fimm ára) taldi að
hvert barn ætti að hafa einn nagla fyrir sitt
verkefni. Guðný rökræddi við stúlkuna,
spurði hana hvort hún vissi hve mörg börn
væru í leikskólanum. „Stúlkan segist ekki
vita það. Guðný segir þá að það séu um
60 börn og ef svo margir naglar væru á
veggjum herbergisins væru þeir þaktir af
nöglum! Stúlkan segist samt telja að hvert
barn eigi að hafa einn nagla en loks fellst
hún á að einn nagli sé nóg fyrir hópinn í
heild. „(Þátttökuathugun nr. 8). Guðný
negldi síðan naglann í vegginn þar sem
stúlkurnar töldu hann eiga að vera.
Guðný færði hér mótrök fyrir því að