Tímarit um menntarannsóknir - 01.06.2012, Blaðsíða 45
45
Kennaraskólinn í Nääs og fyrstu íslensku nemendur hans í uppeldismiðaðri smíðakennslu
heimsækja skóla Salomons og kynna sér
hugmyndir hans um kennslu í uppeldis-
miðaðri smíði (Pizzurno, 1898).
Í Nääs hitti Pablo Vilhjálmínu og varð
þeim vel til vina. Pablo hefur augljós-
lega hrifist af hinni ungu íslensku stúlku
úr Grindavík, en takmörkuð tungumála-
kunnátta hamlað samskiptum þeirra. Í
grein sinni í uppeldistímaritinu El Faro,
sem gefið var út í höfuðborg Perú, Líma,
árið 1889, lýsir hann lífinu í Nääs og Vil-
hjálmínu svo:
Athygli vekur þessi feimna stúlka sem heldur sig
aðeins til hlés, Wilhelmina Gislason, fyrsta dóttir
Íslands sem sækir námskeið í Naas. Hún virðist
alltaf brosa barnslega þegar horft er til hennar.
Hún er mjög frumleg og fólk tekur eftir henni
fyrir sérstæðan persónuleika og þjóðbúninginn
sem hún notar oft.
Það er ekki einungis hún sem greinir sig frá
öðrum með fatnaði sínum. Norski klæðnaðurinn
skilur sig frá þeim rússneska, enska og sænska.
Þau þvælast frá einum til annars í sífelldri leit
að einhverjum félaga sem getur túlkað fyrir þau.
Eins og sú íslenska er sonur Argentínu sá fyrsti
þaðan sem sækir námskeið í Naas, en samt er
hann hvorki feiminn né heldur sig til hlés, hann
er heldur ekki í þjóðbúningi eins og sú íslenska.
Öll sitja þau á jörðinni áhyggjulaus, á hundrað
mismunandi vegu og án þess að geta setið í sömu
stellingu í meira en 5 mínútur. Full af virðingu
og ástúð hlusta þau á það sem hinn vitri kennari
segir, umhugsunarverð og viturleg orð, næstum
innblásin, og þau skrifa öll glósur í stílabók sem
er óaðskiljanlegur félagi þeirra. (Pizzurno, 1898).
Sigríður Magnússon stofnaði kvennaskól-
ann Vinaminni í Reykjavík árið 1891 en
starfrækti hann aðeins skólaárið 1891–92.
Vinaminni var einkaskóli og reksturinn
kostaður af Sigríði. Ekki var hægt að halda
skólanum lengur úti vegna fjárskorts, þar
sem skólagjöld stóðu ekki undir rekstr-
inum (Stefán Einarsson, 1933). Skólinn
var einnig í samkeppni við Kvennaskóla
Reykjavíkur sem Þóra og Páll Melsted
stofnuðu árið 1875 og var styrktur af Al-
þingi (Námsmeyjar í Kvennaskóla Reykja-
víkur, 1887).
Í Vinaminni var lögð áhersla á verklegar
greinar umfram bóklegar. Kenndar voru
námsgreinarnar húsvinna, matartilbún-
ingur, skólasmíði, fatasaumur, flossaumur,
kunstbródering, slöjd, danska, enska,
landafræði, reikningur, saga, heilsufræði,
réttritun, skrift og söngur (Kvennaskólinn
Vinaminni, 1892a; Kvennaskólinn Vina-
minni, 1892b). Vilhjálmína kenndi slöjd
tvisvar í viku, frá tíu á morgnana til tvö á
daginn (Sigríður Magnússon, 1893).
Nám Vilhjálmínu hjá Salomon byggðist
á gerð 30 líkana úr verkefnaröð sem talin
var henta fyrir kvennaskóla. Ekki reynd-
ust allar æfingar henni jafnauðveldar, svo
sem geirnegling, en hún lauk þó öllum
verkefnunum. Vilhjálmína áformaði að
kenna samkvæmt sömu fyrirmyndum í
Vinaminni. Hins fékk hún ekki öll þau
verkfæri sem pöntuð voru til skólans í
upphafi. Hún varð því einungis að byrja
með átta útsögunarsagir og tvo hefla, sem
takmarkaði kennsluna í byrjun. Vilhjálm-
ína lét illa yfir viðnum sem hún varð að
8. mynd: Myndir af Pablo A. Pizzurno.
Myndin til vinstri er tekin um svipað leyti og
hann heimsótti skóla Salomons í Nääs.