Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1934, Side 35

33
20% alls berkladauðans, en einstök ár komizt upp í 25%. Einnig á
þessu ári er tala þeirra, sem látizt hafa úr heilahimnuberklum, til-
tölulega lág', þ. e. 26 eða 16% alls berkladauðans.
Á töflu X er yfirlit yfir Pirquet-rannsóknir á skólabörnum í 13
læknishéruðum og nær til 2669 barna. Þar af reyndust 24,8% berkla-
smituð. Auk þess voru 405 skólabörn á Akureyri Pirquet-rannsökuð,
201 barn á aldrinum 8—11 ára, en 204 á aldrinum 12—14 ára. Af
yngri börnunum voru 22,4% Pirquet +. en 34,8% af hinum eldri
eða 28,6% samanlagt.
Læknar láta þessa getið:
Hnfnarfj. Berklaveiki er mikil, sérstaklega kirtlaberklar í börnum,
en lungnaberklar ekki jafntíðir og áður.
Skipaskaga. Virðist hafa verið talsverð stöðvun á veikinni í ár, enda
engar farsóttir gengið yfir. Pirquet-próf var gert á öllum skólabörnum.
Borgarfj. Enn virðist draga úr berklaveikinni hér. Tveir nýir sjúkl-
ingar skráðir og aðeins annar þeirra alvarlega veikur. Af 108 skóla-
börnum, sem skoðuð voru og reyndust öll heilbrigð, voru 19 Pirquet
-j-. 2 börn voru nú Priquet -j- af þeim, sem áður voru ~. Enginn
fannst á heimilum þeirra grunsamlegur sem smitberi.
Borgarnes. Hefi ekki orðið var við smitandi lungnaberkla þetta ár,
og yfirleitt má segja, að sýki þessi leiki ekki hérað mitt mjög grátt.
Mér virðist kirtlaþroti í börnum í rénun.
Dala. Síðan 1907 hefir það aðeins einu sinni komið fyrir áður (1911),
að enginn sjúklingur væri skráður með berklaveiki í árslok í þessu
héraði. Berklaveiki virðist hafa verið í rénun síðustu árin í héraðinu,
en var áður um skeið æ:ði útbreidd og illvíg. Tel ég vafalítið, að rénun
veikinnar hér megi mikið þakka berklavarnarlögunum og ötulli og
samvizkusamri beiting' þeirra af hendi fyrirrennara minna í em-
bættinu.
Bíldudals. Ekki hefir borið mikið á berklum. Við Pirquetrannsókn
kom í Ijós, að í Bíldudalsskóla voru 6 + eða 24% og' í sveitaskólunum
6 eða 21,4%. Þar er 1 drengur með berklabólgu í hendi, en ekki
talinn smithættulegur og því leyft að sækja skóla.
Þingegrar. 74 ára gamall maður veiktist í fyrsta sinn í sumar með
miklum blóðspýtingi. Við eftirgrennslun kemur í ljós, að hann mun
hafa veikzt um tvítugsaldur. Hafði þá mikla kirtlabólgu á hálsi.
Annars hefir hann yfirleitt verið hraustur og aldrei leitað læknis af
þessum ástæðum. Við hlustun finnast miklar skemmdir í báðum
lungum, einkum þó í hægra lunga. Hafa svo stórfelldar breytingar eigi
gerzt á skömmum tíma, enda veiktist hann snögglega eftir ofkælingu.
Gegnir furðu, að maðurinn skuli aldrei hafa orðið þess var fyrr.
Hefir stundað störf sin hindrunarlaust alla tíð. Við áramót er hann
farinn að vinna venjuleg störf sín og' telur sig sjálfur alheilan. I hráka
fundust berklásýklar. Er sennilegt, að maður þessi hafi verið smit-
beri megnið af æfinni. Á skólabörnum var við skólaskoðun gerð Pir-
quetrannsókn með svofelldum árangri:
Farskólinn í Keldudal í Þingeyrarhreppi. Þar reyndust
4 Pirquet -j- af 8 nemenduin, eða 50%. Svipuð útkoma og síðustu 2 ár.
5