Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1934, Page 94

92
Það, sem gerl hefir verið til útrýmingar, er sem hér segir:
1. Áður en verulega var farið að hugsa um útrýmingu, notuðu menn
mikið kreólín og lysolblöndu, sem borið var í rifur og holur. Einnig
voru þvegnir með því veggir og hillur. Virtist þetta draga mjög’
úr ágengni lúsarinnar, sennilega vegna lyktarinnar, en þó aðeins
um stundarsakir.
2. Á 2 bæjum var settur tjörupappi milli þilja á þaki og niður á veggi.
Varð lúsarinnar ekki vart í þeim herbergjum mörg ár á eftir,
jafnvel fram undir 7 ár á öðrum bænuin. Einnig bar minna á
henni í öðrum herbergjum á þessum heimilum, en þó hvarf hún
þaðan ekki með öllu.
3. Fyrir 8 árum síðan átti að hefja herferð gegn henni ineð forma-
língufu. Voru í því skyni keyptir formalínlampar, sem áttu að
nægja fyrir alla bæina. Var gerð tilraun á 3 bæjum, en sú
tilraun reyndist algerlega árangurslaus. Að vísu virtist lúsin
hverfa með öllu um nokkurn tíma, en eigi leið á löngu áður en
hennar varð aftur vart.
4. Síðan var reyndur FJit-vökvi, sem sprautað var í rifur og glufur í
herbergjum. Bar það viðlíka árangur og formalíngufan. Var hægt
að halda lúsinni í skefjum með ítrekuðurn tilraunum.
5. Síðast hefir verið notað skordýraduft — Knock-out. — Hefir það
reynst bezt, enda mjög handhægt að nota það hvað eftir annað.
Þar sem það hefir verið notað öðru hvoru, hefir lúsarinnar eigi
orðið vart. Þó mun eigi um fulla útrýmingu að ræða. Lúsin virð-
ist mjög gráðug í skordýraduftið. Hafa menn gert það til reynzlu,
að strá því á blett á gólfinu að kvöldi. Hefir þá jafnan legið flekk-
ur af dauðum veggjalúsum á þeim bletti að morgni.
Flciteyrcir. Fyrir nærri þremur árum barst veggjalús frá Dýrafirði
í hús eitt á Suðureyri, og árið eftir lagði hún undir sig annað hús til
þar í kauptúninu. Húseigendur gátu ekkert og Suðureyrarhreppur
lítið vegna fátæktar, svo ég var í hinum mestu vandræðum, þangað
til Rauðikross íslands brást drengilega við málaleitun minni og'
sendi Trausta efnafræðing Ólafsson þangað, vopnaðan blásýru, en
klæddan gasgrímu. Tveimur dögum áður en Trausti kom, varð lúsar-
innar vart í þriðja húsinu, en því miður skorti blásýru til þess að
bræla það út. Hin húsin hreinsaði Trausti algerlega. Þrátt fyrir drengi-
lega aðstoð Rauða krossins er því baráttunni við veggjalúsina ekki
ennþá lokið á Suðureyri. Hvílir ennþá bráð hætta yfir vesalings fólk-
inu, að fá þennan leiða gest inn í hin þröngu og víða lélegu húsa-
kynni sín.
Ögur. Veggjalýs og kakerlakar þekkjast ekki í héraðinu.
Hesteyrar. Ekkert hefir horið á veggjalús eða kakerlökum í hér-
aðinu.
Hólmavíkur. Á einum bæ í héraðinu, Hafnarhólmi á Selströnd, tel
ég víst, samkvæmt fengnum upplýsingum, að muni vera veggjalus.
Miðfj. Veggjalúsar og kakerlaka mun hvergi hafa orðið vart.
Sauðárkróks. í eitt hús hér í kanptúninu hafa borizt húsaskítir
(kakerlakar) frá útlöndum. Eru nær tvö ár síðan, en hefir ekki tek-