Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1944, Side 85

83
á að gera Braxton-Hicks vendingu. Voru því gerðir út menn á bílum
frá báðum leiðarendum til þess að moka skaflana af veginum, símað
eftir héraðslækninum á Hvammstanga til aðstoðar og konan flutt
í snatri á sjúkrahúsið, enda var henni þá farið að elna sóttin. Síðan
var gerður keisaraskurður, og heilsaðist bæði konu og barni vel.
Á árinu 2 fósturlát, sem þurftu ekki handlæknisaðgerðar við.
Sauðárkróks. Oftast aðeins um það að ræða að deyfa konur eða
lierða lítils háttar á hríðum. í eitt skipti var læknir kallaður vegna
líflítils barns. Var það hjá primipara, og hafði fæðing gengið vel.
Reynt var að stímúlera það, en það dó eftir nokkra klukkutíma. Hjá
annarri primipara, eftir eðlilega fæðingu, veiktist barnið, rúmlega viku
gamalt, með hita og óreglu á hægðum. Það dó svo, 16 daga gamalt, að
því er virtist úr sepsis, hafði í nokkra daga síðast haft hita, 40—41°.
Multipara, 38 ára, fæddi tvíbura 1—IV2 mánuði fyrir tímann og
hafði auk þess hydramnion. Börnin voru bæði í sitjandastöðu. Þurfti
að sprengja himnur, og var gerður framdráttur á síðara harninu.
Fyrri tvíburinn var stúlka, og' var hún 1100 g að þyngd, hinn síðari
var drengur, svo vó 2000 g'. Bæði voru börnin líflítil; lifði drengur-
inn í 3 ldst., en stúlkan í 9 klst. Alltaf verður það algengara, að konur
komi á sjúkrahúsið til að fæða, þó að ekkert sé að. Það, sem veldur,
eru einkum erfiðleikar á útvegun stúlkna til húsverka. Ljósmæður geta
ekki um abortus á skrám sínum, en mér er kunnugt um 3 konur,
er létu fóstrum þetta ár. 2 af þeim komu síðar á sjúkrahúsið vegna
endometritis, en 1 þurfti engrar aðgerðar við. Abortus provocatus
enginn, og man ég ekki eftir, að farið væri fram á, að sú aðgerð væri
framkvæmd þetta ár.
Hofsós. Vitjað vegna sóttleysis og til þess að deyfa konurnar. Töng
notuð einu sinni vegna grindarþrengsla.
Ólafsfj. Viðstaddur 11 fæðingar, oftast vegna óskar um deyfingu.
Auk þess var mín vitjað vegna tveggja fósturláta, og er oftast sneitt
hjá ljósmóður í slíkum tilfellum.
Svarfdæla. Læknir viðstaddur 11 fæðingar af 44. 2 börn fæddust
andvana. Mæðurnar sagðar veikar um meðgöngutímann. Ókunnugt um
nánari atvik. Síðustu tvo mánuði ársins bar mjög mikið á nephritis in
graviditate. Ung kona í Hrísey, frumbyrja, hafði mikla eggjahvítu í
þvagi, bjúg áberandi og háan blóðþrýsting. Mér varð kunnugt um
þetta, fáeinum dögum áður en konan fæddi. Hefur þó vafalaust verið
lengri aðdragandinn. Hún fékk krampa í fæðingunni, á háu stigi.
Til allrar hamingju var komin full útvíkkun. Ég tók barnið þegar
með töng'. Móðir og barn lifðu, en tæpt stóð. Hinar konurnar sendi
ég í sjúkrahús, nær allar. Stundum er það allmildum erfiðleikuin
bundið, eða jafnvel ógerningur, vegna óveðurs eða annarra ástæðna.
Ég hef gefið ljósmæðrum héraðsins fyrirskipun um að framkvæma
skoðun á öllum fósturberandi konum í læknishéraðinu á hverjum
tíma, a. m. k. tvisvar um meðgöngutímann, og leiðbeint þeim um
þessi efni.
Akureyrar. Abortus provocatus hefur ekki verið gerður hér, neina
„medicinsk indication“ hafi verið fyrir hendi og þá ávallt lögum
samkvæmt i sjúkrahúsi Akureyrar, eftir að gengið hefur verið frá