Læknaneminn - 01.04.1994, Qupperneq 98

OP Á MTTI.T SLEGLA
(Ventricular Septal Defect, VSD)
Hróðmar Helgason
INNGANGUR
UNG MOÐIRkemurmeðóviknagamaltsveinbam
sitttil læknis. Aðalkvörtun hennarersú að hannþrífst
ekki vel, liggur Iengi við brjóstið og undanfamar tvær
vikur hafa ælur verið vaxandi vandamál. Þegar farið
er betur yfir sögu konunnar kemur fram að hann
fæddist eftir 39 viknameðgöngu, fæðing var eðlileg,
fæðingarþyngd var 3820 grömm. A
sængurkvennagangi gekk allt fyrir sig með eðlilegum
hætti og var drengurinn sendur heim á 5. degi, eftir
að barnalæknir hafði skoðað hann og ekki gert neinar
athugasemdir. Fyrstu þrjár vikurnar eftir heimkomu
gekk allt vel, hann þyngdist eðlilega og var orðinn
4430 grömm er hann var skoðaður af hjúkrunarkonu
sem kom í heimsókn 24 dögum frá fæðingu. A næstu
2 vikum var eins og hann yrði latari við brjóstið og
ælurnar hófust. I byrjun 5. viku var móður ráðlagt að
gefa oftar en áður og er hún leitar læknis var hún
komin upp í 12 gjafir á sólarhring og orðin örþreytt en
þráttfyrirþað hafðidrengurinn léstfrásíðustuskoðun.
Við skoðun er þetta sveinbarn, hann vegur 4230
grömm og hefur því lést um tæplega 200 grömm
síðustu 3 vikumar. Hann er grannholda, andar 65
sinnum á mínútu og það vottar fyrir inndráttum. Púls
er 156 á mín. í hvíld og er þú fylgist með honum
nánast, perlar af honurn svitinn á enninu er hann
drekkur. Hann er með eðlilega púlsa, fremur aktíft
precordium og hvella hjartatóna við hlustun. Hann
hefur 1-2/6 systólískt óhljóð sem heyrist best við
miðja vinstri stemal rönd sem þér fínnst fremur
Höfundur er sérfrœðingur í barnalœkningum og
starfar á Barnaspítala Hringsins, Landspítala.
sakleysislegt. Lifur finnst ca. 2 cm fyrir neðan vinstri
rifjaboga.
Sjúkrasagan sem hér greinir frá er ekki tilbúningur.
Þetta er nokkuð dæmigerður gangur hjá barni sem
fæðist með stórt op á milli slegla (VSD).
Hjartabilunareinkenni hjá nýfæddum börnum koma
oft fram á þennan hátt og oft er ekki bmgðist við
þessum einkennum á réttan hátt og einblínt um of á
næringarþáttinn þar sem óhljóð er ekki til staðar eða er
lítilfj örlegt. Þannig getur greining oft tafíst og meðferð
ekki komið við í tíma.
Tilgangur þessarar greinar er að gera grein fyrir
helstu atriðum sem rnáli skipta varðandi VSD og
reyna að taka það fyrst og fremst frá klínísku
sj ónarhomi, þannig að það megi gagnast læknanemum
sem vilja kynna sér þetta vandamál.
VSD er langalgengasti hjartagallinn, bæði
Mynd 1. Fjöldi barna á Islandi sem greindust með
VSD og ASD á árunum 1985-1989.
88
LÆKNANEMINN 1 1994 47. árg.