Skírnir - 01.01.1943, Blaðsíða 12
10
Guðm. Finnbogason
Skírnir
norðurkyni og kom annað hvort beint frá Noregi og Sví-
þjóð eða vestan um haf, frá írlandi, Skotlandi, Suðureyj-
um, Englandi og Orkneyjum og að með þeim komu menn,
sem ekki voru af norðurkyni. íslenzkar mannfræðirann-
sóknir (frá 1925) sýna, að íslendingar eru nokkuð frá-
brugðnir Norðmönnum, sem meginhlutann lögðu til land-
námsins, og að þeir virðast blandaðir bæði dinarisk-ermska
kyninu og miðjarðarhafskyninu, sem hvort tveggja hefir
þá komið með landnámsmönnunum vestan um haf. Meðal-
hæð íslendinga reyndist 173.05 cm.
Landnáma og íslendinga sögur sýna, að landnámsmenn-
irnir voru venjulega ættstórir, göfugir menn. Um suma
þeirra er beinlínis sagt, að þeir voru hersar eða jarlar eða
komnir af þeim, eða voru jafnvel konungbornir, um aðra,
að þeir voru „ágætir“ eða „göfugir" menn, þ. e. stórbænd-
ur af hinum lægra aðli, er myndazt hafði í Noregi á
grundvelli frjálsrar landeignar. Margir þeirra höfðu far-
ið víða í víkingu og kaupferðum og þar með fengið víðan
sjóndeildarhring. Um suma segir, að þeir vildu ekki ganga
Haraldi konungi hárfagra á hönd eða flýðu fyrir ofríki
hans. Huntington hefir lýst þessu úrvali vel í stuttu máli:
„Frumbyggjar íslands voru því mjög valinn hópur
manna. f fyrsta lagi virðast Norðmenn yfirleitt vera einn
af bezt gefnu kynstofnum heims. f öðru lagi voru höfð-
ingjar þeirra höfðingjar fyrir þá sök, að forfeður þeirra
höfðu sýnt óvenjulegan dug í hernaði og í stjórn og haldi
þess, er þeir höfðu lagt undir sig, og sjálfir héldu þeir
stöðu sinni að miklu leyti vegna ættgengra hæfileika. í
þriðja lagi völdust úr þessum úrvalshóp óvenjulega vel
gefins kynstofns fyrst þeir, er unnu frelsinu meira en
hylli konunga, og þar næst þeir, er kusu heldur að leita
gæfunnar í nýju og örðugu landi en að lifa á hernaði og
ránum. Það voru því hinir beztu hinna beztu, er byggðu
fsland, og þeir stofnuðu þar það, sem Bryce kallar „nálega
einstætt þjóðfélag, sem blómgaðist að menningu og skap-
anda afli án þess að efnalegar aðstæður væru að neinu
leyti hagstæðar og væru raunar hinar óhagstæðustu“.“