Skírnir - 01.01.1943, Blaðsíða 92
90
0. P. Sturzen-Becker
Skírnir
auðkenndur meðal þúsunda af því að í fari hans var eitt-
hvað tröllaukið og hátt, eitthvað í ætt við Starkað, og fer
það vel manni, sem er hálf fjórða alin á hæð, með augn-
ráð keisara og göngulag Alexanders mikla. Ég held, að
Johanson hafi gert alldjúpar og víðtækar rannsóknir í
matsældarefnum; ég hygg líka, að hann af eðlisfari hafi
haft beztu skilyrði til að verða stjarna af fyrstu stærð í
þessari grein, jafnvel þegar litið er á málið frá strang-
heimspekilegu sjónarmiði; en hið gjörbyltandi yfirlæti
hans, er fyrirleit allt og viðurkenndi ekkert, hafði gert
það að vana hans, jafnt í átlistarefnum sem öðrum, að
fara sífellt út yfir þau takmörk, sem Horaz talar um:
quos ultra citraque nequit consistere rectum.1)
Hann varð því f jarstæðumaður, þverhaus, jafnvel viti
sínu fjær, til þess eins að líkjast ekki öðrum. Hann vildi
ekki beygja sig fyrir eilífum lögmálum hins sanna smekks,
ekki vegna þess, að hann viðurkenndi þau ekki leynt í
hjarta sínu, heldur af því, að Askelöf boðaði þau, þ. e. a. s.
annar en sjálfur hann, og hann steypti sér heldur út í
hinar vitlausustu öfgar en að eiga á hættu að verða grun-
aður um að fara að dæmi Crusenstolpe, þ. e. að feta í fót-
spor annars í stað þess að þramma sína leið. Þegar við
löngum hlógum að þessari tilgerðu sérvizku hans og reynd-
um að benda honum á, að hin djarflega nýbreytni hans
væri stundum hreinasta vitleysa, þá fengum við alltaf
sama stutta svarið hátíðlegum rómi með hinum alkunnu
gómhljóðum Argus-ritstjórans: Þetta skiljið þið nú ekki,
piltar! Ptrhm! Sjálfur þóttist hann auðvitað í öllu vera
heila öld á undan bæði Askelöf og Crusenstolpe, og er ein-
hverjum í návist hans varð að nefna báða þessa menn og
telja þá mikla sælkera, þá fnasaði hann fyrst stórúðugt,
leit svo í kringum sig með olympsku augnráði og sagði:
„Það er allt saman — ránfengin frægð!“
1) Háttur er hlutanna sá, að hvað eitt hefir sín takmörk,
utan og innan þeirra aldrei hið rétta má finna.