Skírnir - 01.01.1943, Blaðsíða 30
28
Halldór Hermannsson
Skírnir
Haukdæla, verður ekki sagt með vissu. Hið síðara er ef til
vill nær sanni. Það mætti geta þess til, að þetta goðorð
hafi verið kallað til forna Flosungagoðorð eða Vallverja-
goðorð. Það er mögulegt, að það hafi að lokum verið kall-
að Skarðverjagoðorð (sbr. Skarðverjabúð á Alþingi í lok
tólftu aldar), en þó hafa goðorðin flest líklega haldið sín-
um gömlu nöfnum.
Þjóðskjalavörður Barði Guðmundsson lítur öðruvísi á
þetta mál.10) Hann hefir reynt að sýna fram á, að þetta
goðorð, sem Páll Jónsson fór með, hafi verið partur af
hinu gamla Hvítanesgoðorði, það er goðorði Sighvatsniðja,
og hafi það gengið í ætt Sighvats, því að Páll hafi erft
það gegnum móður sína Ragnheiði Þórhallsdóttur, sem
var sjötti maður frá bræðrungi Marðar gígju. Þetta er
auðvitað tilgáta alveg út í bláinn, og liggur beinna við að
telja þetta erfðagoðorð meðal Oddaverja, eins og ég hefi
gert hér. Þeir hafa líklega fyrst risið til valda á því. En
Barði neitar því, að Guðrún kona Sæmundar fróða hafi
verið dóttir Kolbeins Flosasonar af Valla-Brandsætt, eins
og Landnáma telur. Hún hafi verið dóttir Kolbeins
Brennu-Flosasonar lögsögumanns. Byggir hann þetta á
ruglaðri og óáreiðanlegri innskotsgrein í Ljósvetninga-
sögu.11) Hann heldur því fram, að Guðrún sé rangt feðruð
í Landnámu, og að það hafi verið gert í blekkingarskyni,
því að Oddaverjar hafi viljað afneita skyldleikanum við
Kolbein Brennu-Flosason lögsögumann, af því að hann sé
lögsögumaðurinn, sem getið er um í Hungurvöku, er hafi
átt tvær mæðgur, og því gerzt syndugur við heilaga kirkju
og dáið í banni; Oddaverjar hafi þannig falsað ættartölu
sína. Þetta nær auðvitað engri átt. í fyrsta lagi var Kol-
beinn Brennu-Flosason ekki lögsögumaður og getur því
ekki verið syndaselurinn í Hungurvöku. 1 öðru lagi hefði
það víst verið ómögulegt fyrir Oddaverja að falsa ættar-
tölu sína, svo nafnkunn ætt sem þeirra var, því að sam-
tímamenn þeirra hlutu að þekkja öll deili á nánustu skyld-
mennum þeirra. Ættfærsla Guðrúnar Kolbeinsdóttur eins
og hún stendur í Landnámu hefir sjálfsagt verið í frum-