Skírnir - 01.01.1943, Blaðsíða 199

Skírnir
Ritfregnir
197
myndir frá sem flestum stöðum og landshlutum, en 29 menn hafa
tekið myndirnar. 208 myndasíður eru í bókinni og ein mynd á
hverri, nema tveimur, og allar mjög af sömu stærð, og eykur það
fegurð hennar. Fremst er uppdráttur íslands, en aftast uppdráttur
þeirra landa, er mest koma við sögu vora. Einar Magnússon mennta-
skólakennari hefir ritað góðan formála, og er þar í stuttu máli yfir-
lit um einkenni lands vors og sögu. Formáli og fyrirsagnir mynd-
anna er bæði á íslenzku og ensku. Myndaskrá og ljósmyndara, í
stafrófsröð, fylgir.
Er þetta fjölskrúðugt safn af fegurð og tign íslenzkrar náttúru,
byggðrar og óbyggðrar, á landi og sjó, af dýralífi og gróðri, en
jafnframt af mönnum, mannvirkjum og starfi þjóðarinnar. Allur
frágangur hefir verið vandaður sem bezt og bókin girnileg.
G. F.
BartSstrendingabók. Búið hefir undir prentun Kristján Jónsson
frá Garðsstöðum. Útgef.: ísafoldarprentsmiðja h.f. Rvík 1942. 302
bls. í stóru 8 blaða broti.
Það var góð hugmynd og frjó, sem síra Björn O. Björnsson fékk
og framkvæmdi, er hann gaf út ritið „Vestur-Skaftafellssýsla og
íbúar hennar“, 1930. Hún vakti hreyfingu, er síðan hefir magnazt
og þegar borið góðan árangur. Aðrar sýslur komu á eftir, þegar
fordæmið var gefið. Ritin „Iléraðssaga Borgarfjarðar“, „Landnám
Ingólfs. Safn til sögu þess“, „Skagfirzk fræði“, „Húnavatnsþing"
og nú síðast þessi „Barðstrendingabók" sýna gróskuna, og ýmsar
fleiri sýslur hafa þegar hafizt handa uni undirbúning líkra fram-
kvæmda hjá sér. Þó fer því fjarri, að þama sé um neina allsherjar
skipulagningu að ræða. Þeir, sem fyrir þessu gangast í hverri sýslu
eða héraði, haga verkinu hver með sínu móti. Og ég held það sé
gott. Markmiðið er að vísu alls staðar svipað: að veita sem bezta
fræðslu um héraðið og sögu þess að fornu og nýju og sérstaklega
varðveita frá gleymsku og gera arðbæra þá þekkingu um líf og
kjör, hugsunarhátt, atvinnu og menningu liðinnar tíðar, sem fræði-
menn héraðsins búa yfir og ekki hefir áður verið skráð. Mest ríður
á að ná í þá, meðan tími er til, vekja þá og styrkja til starfsins.
Hitt verður svo að fara eftir því mannvali, sem fyrir hendi er til að
vinna verkið á hverjum tíma. Það er fremur kostur en löstur þó að
hver héraðsbók verði með sínum hætti, ef hann er sniðinn eftir
vexti. Það eykur f jölbreytnina. — Þó mundi ef til vill vera rétt að
íhuga, hve mikill þáttur landfræðileg lýsing héraðsins ætti að vera
í slíkum bókum um einstök héruð. Mér virðist, að þar ætti að jafn-
aði að nægja stutt yfirlit yfir landslags- og eðliseinkenni héraðsins
og taka það eitt, er mest áhrif hefir á lifnaðarhætti héraðsbúa, en
láta uppdrátt og góðar myndir skýra hitt. Er það bæði vegna þess,