Skírnir - 01.01.1943, Blaðsíða 228

226
Ritfregnir
Skírnir
Brúðu, sumarlangt. Hún hefst í vorhreti og endar í haustsnjóum.
Þessa milli sumar með afbrigði allra veðra, ilm og gróandi. Megin
sögunnar gerist í afdal inni til f jalla, utan við mannabyggð og ofan.
Þó á hún upphaf sitt og endi í mannheimi, og sýnir glögglega hin
nánu tengsl, sem jafnan hafa verið og eru milli manns og sauð-
kindar í landi voru: Þegar Brúða fæðist í vorhretinu, dauðadæmd,
bera ötulir drengir hana í bæinn, og húsfreyjan gerist henni hin
viti borna móðir og vekur hana til lífsins. Þegar mæðgurnar flæðir
upp af Sölvaflúð, sem var þeim síðasta bjargarvon frjálsrar sauð-
kindar, sækja bóndi og vinnumaður bær á báti og bjarga þmm í
hús að fullri jötu. Verður ekki á milli séð, hvort meiri er fögnuður
manna eða sauðkinda. En áreiðanlega þykir báðum vel.
A tímum styrjalda og stórmæla, þeim sem vér nú lifum, munu
ýmsir ætla, að inni í mannlausum afdal gerist fátt, sem vert sé frá-
sagnar. En höfund skortir ekki efni. Hann hefir komið auga á það,
að í afdalnum fer lífið sínar leiðir engu síður en í mannabyggðum.
Og lífið er ævinlega söguefni, þó að dauðinn þyki að jafnaði sögu-
legri. Sauðkindur, refir, hagamýs, hrafnar, fálkar, rjúpur, gæsir,
ámumaðkar og fjölbreyttur gróður lifa lífi sinu í dalnum og hafa
margs konar viðskipti. Höfundur er vel skyggn á eðli og háttu alls
þessa, bæði hið ytra og innra, og leiðir öðrum fyrir sjónir það, sem
hann sér, látlaust og skýrt. Bókin er því ekki aðeins sumarsaga
mæðgnanna, Flekku og Brúðu, en engu síður náttúrusaga dalsins.
Bókin er gerð úr ágætum pappír, myndum prýdd og stafastór, svo
að hún er til þess fallin að laða augað og létta starfið.
Um loftin blá er saga æðarhjónanna Brúnkollu og Skjaldar. En
við þá sögu koma ýmsir aðrir fuglar, auk manna, refa og sela. Um
atburðina er ofið og slungið lýsingum og skýringum á eðli, skap-
ferli og háttum dýranna af hinni mestu nærfærni og nákvæmni.
Markvís fræðsla, sem þó sjaldnast mun bera söguefnið ofurliði.
Lýsingin á varplandinu, t. d., er slík, að ætla mætti, að höfundur
væri alinn upp í æðarhreiðri og daglegur gestur hjá lundahjónum.
Yfir allri bókinni er listrænn og Ijúfur blær og gera myndirnar sitt
til þess.
Þó að bók þessi sé einkum skrifuð um fugla og líf þeirra, speglar
hún og mannlegt líf. Og þó að hún sé einkum ætluð börnum og
unglingum, er hún líka lesefni fulltíða mönnum.
I báðum þessum bókum eiga börn og unglingar kost lífrænnar
fræðslu og göfgandi gamans. Eg hygg, að lestur þeirra megi vekja
og næra skilning, ást og aðdáun á landi voru og lífi þess fremur en
fjölmargt annað, sem býðst í blöðum og bókum, kvikmyndum og
útvarpi síðustu ára.
Bækur þessar eru ódýrari en flestar aðrar sambærilegar ung-
mennabækur, enda bera þær það með sér, að hvorki höfundur né