Skírnir - 01.01.1943, Blaðsíða 206

204
Ritfregnir
Skírnir
þessum ritum, sem ég hefi engan efa á að margir munu hafa
gaman af.
I Undrum Islands kemur fyrir allmikið af íslenzkum dýranöfn-
um. Mér þykir það miður fara, að þeim er í þessari þýðingu ekki
ævinlega haldið óbreyttum, og verða því þeir náttúrufræðingar og
málfræðingar, sem vilja vita nöfnin hjá Gísla, að leita til frumrits-
ins. Hann nefnir t. d. síl (skr. sýl), og ekki síli; lóan er hjá honum
nefnd lófa, og lóuþræll lófuþræll, fýll er kallaður fýlingur (ekki
fýlungur), langvían langvíi o. s. frv. Þetta getur skipt máli, ef rak-
in er saga þessara nafna.
Um leið og ég lýk þessari ritfregn, get ég ekki stillt mig um að
láta í ljósi, að gaman væri, að grafnar væru upp og birtar þær þjóð-
sagna- og þjóðtrúarheimildir frá fyrri öldum, sem enn eru óprent-
aðar. Er þar margt smátt, sem skemmtun er að, en ég vil sérstak-
lega nefna Skrif Olafs gamla og rit Jóns lærða, sem ætti að birta
í heilu lagi, enda eru þau ekki einungis fróðleg, heldur líka skrýtin
og skemmtileg. Náttúrufræðingum er vert að benda á grasakver
Jóns, þar sem hann tiltekur, hvar þessi eða hin plantan vaxi; slíkt
kemur raunar fyrir víðar í gömlum grasabókum, og væri nógu
gaman, að því væri safnað í einn stað og borið saman við vaxtar-
staði þessara sömu plantna nú á tímum.
Einar 01. Sveinsson.
Vilhjálmur Stefánsson: Greenland. New York 1942. VÍÍÍ-|-338
bls. 8vo.
Þær fara að verða býsna margar bækurnar, sem dr. Vilhjálmur
Stefánsson hefir skrifað um lönd og höf á norðurhjara frá norður-
heimskautsbaug og norður eftir. Tveim árum eftir að hann sendi
frá sér bók sína Ultima Thule (New York 1940) um rannsóknir
sínar á þekkingu manna i fornöld og miðöldum á íslandi og um
siglingar í Norðurhöfum, sendir hann frá sér nýja bók, er kom út
á forlagi Doubleday Doran, New York, haustið 1942, um þekkingu
manna á Grænlandi. Áður (1939) hafði hann séð um nýja útgáfu
af ferðasögu Frobishers til Grænlands á dögum Elísabetar Eng-
landsdrottningar og ritað itarlegan formála fyrir, og munu þær
rannsóknir, er hann þurfti að gera vegna þeirrar útgáfu, smám
saman hafa leitt hann til samningar tveggja fyrrnefndra bóka.
Hníga þessi þrjú rit mjög í sömu átt og styðja hvert annað, svo
að hér er í rauninni um kerfisbundna rannsókn að ræða á sama við-
fangsefninu. Þau bera með sér, að víða hefir þurft að leita og
margt að kanna til að ná saman öllum þeim fróðleik og gögnum,
er ritin hafa að geyma og byggja verður á til að fá nægilega stað-
góð rök fyrir ályktunum af rannsóknum þessum. Er síðasta bókin
um Grænland langveigamest að þessu leyti.