Skírnir - 01.01.1859, Blaðsíða 30
32
FKÉTTIR.
Dnniuoi K.
annaö sinn, og eru nú lítil líkindi til, ab ]>aS risi hib |)ri&ja sinn á
fætr aptr og veríii í þinggöngu, fyrst nú er búiö ab hrekja þaí) í
bábum deildum Dana þings. Tvö frumvörp önnur komu og fram á
þinginu um skipun kristinna mála; hneig annaí) þeirra aí) þvi , ab
veita klerkastefnum í Danmörku rábgjafarvald í kristnum málum.
Klerkastefna skyldi vera í biskupsdæmi hverju , sem og nú eru lög
til í Danmörkú; til stefnu þessarar skyldi kjósa tvo menn i sókn
hverri, annan leikan og annan lærban ; öll frumvörp um kristinna
laga málefni skyldi lögb fram á klerkastefnum þessum til álita, hvort
sem þau kæmi frá stjórninni ebr þingmönnum, ábr þau yrbi ab lögum
rábin; þá skyldi og klerkastefnan mega sjálf koma fram meb uppá-
stúngur. Um þessi mál skyldi eigi ræba á klerkastefnum: um
kirkjujarbir, lénsjarbir presta, tíund prests og kirkju, né laun presta,
offr né abrar ískyldir, né heldr önnur veraldleg mál, er kirkjur
snertir og kennidóm. Hitt frumvarpib var um presta kosníngar, og er
efni þess á þá leib. Konúngr skal nefna til 4 menn af öllum þeim,
er sókt hafa um braub þab er laust er orbib; síban er biskupi þeirn
er yfir því hérabi er, þar sem braubib liggr, skýrt frá nöfnutn og
heimili þeirra; en biskup segir prófasti. Prófastr nefnir kjördag,
drottinsdag einn, og skipar fyrir um kosníngarnar. Eigi skulu þó
fleiri en 3 menn í kjörum vera, og skal því hinn flórbi mabr eigi
til kjörstefnu koma, nema einhvers hinna þriggja missi vib. Allir
skulu þeir flytja ræbu fyrir sóknarfólkinu útaf gubspjallinu, ábr gengib
sé til kosnínga; hlutkesti ræbr, hverr þeirra skal ræbu flytja fyrr ebr
síbar. Sérhverr sóknarmabr hefir kosníngarrétt, sá er fulltíba er
og sjálfum sér rábandi, enda sé hann eigi illa ræmdr. Munnlega skulu
atkvæbi gefin. Nú hefir prestsefni fengib meir en helmíng atkvæba,
og er hann þá rétt kjörinn til sóknarprests, og skal þegar leitab
stabfestíngar konúngs. Sá sem kosinn er, hann skal greiba hinum
ókosnu mönnum ferbakostnab eptir mati prófasts. Nú ])ykir galli á
kosníng prests, og skal þab mál kæra fyrir fræbslurábgjafan-
um; má hann þá hrinda kosníngunni, ef honum þykir lögrengd rétt
fram komin, og láta kjósa ab nýju. Hvorugt frumvarpib nábi reyndar
ab Ijúkast á þessu þíngi; en allar líkur eru til, ab frumvarp þetta
hib síbara verbi í lög tekib á næsta þíngi. Önuur tvö frumvörp
komu fram á þínginu pm breytíng á skipun læknamála, bæbi komu