Skírnir - 01.01.1859, Blaðsíða 32
34
FRÉTTIR.
Damnörk.
væri og hækkub. En þá fundu menn þafe ráfe, afe meta launavife-
bótina í byggi, eins og verfe þess væri réttr mælikvarfei fyrir verfe-
lagi á öllum lífsnaufesynjum embættismanusins. Nú hafa menn
breytt svo til, afe leggja allar korntegundir saman, og reikna sífean
launavifebótina eptir mefealverfei allra þeirra, og verfer þá launavifebót
þessi greidd „eptir mefealverfei allra mefealverfea”. {>afe er og nú
sem áfer, afe eigi njóta hér aferir af en þeir, sem annars þiggja laun
sín í peníngum. Enn skulum vér geta tveggja frumvarpa. Annafe
þeirra var um niferjöfnun til jafnafearsjófeanna í Danmörku, og hefir
einkum tvö atrifei afe geyma; er annafe atrifeife svo, afe þurfi afe jafna
meiru en 64 sk. nifer á tunnu hartkorns, þá skuli þafe eigi mega, án
þess þafe sé lögtekife á þíngi Dana; en hitt atrifeife er í því fólgife,
afe jafnafe sé nifer á fleiri skattstofna en nú er gjört. þetta mál
getum vér gjört oss vel skiljanlegt, mefe því afe líkt hagar til á landi
voru mefe jafnafearsjófeina, og afe minnsta kosti fylgja skipun þeirra
báfeir þeir höfufegallar, sem nú voru nefndir, afe álögurnar geta
hækkafe endalaust, eptir eintómum vilja og bofei landstjórnarinnar,
og skattstofninn efer gjaldstofninn er eigi nema einn, þafe er tíundar-
bært lausafé, þar sem þafe er iandeignin í Danmörku. Eptir mefe-
alverfei á tunnu hartkorns verfer 64 sk. skattr af hartkorns tunnu
hverri eigi meira en 2 sk. af lausafjárhundrafei hjá oss. þá var og
í frumvarpinu stúngife upp á, afe aukaútsvar til fátækra skyldi greife-
ast af fleirum skattstofnum en nú er títt. Frumvarp þetta kom
nú fram einkum í fyrirspurnar skyni, efer mefe öferum orfeum, sem
bendíng til stjórnarinnar afe leggja sjálf frumvarp fram á næsta þíngi
um þetta efni. Menu geta og sagt, afe tilgangrinn mefe þetta frum-
varp og mörg önnur fleiri frumvörp, er nú komu fram á þínginu,
væri hinn sami sem er mefe bænarskrár, og munrinn væri enginn,
ef bænarskráin heffei afe geyma jafnglöggvar uppástúngur sem frum-
varpife. Hitt frumvarpife var þannig. „Hverjum þeim manni, er
ritafe hefir bónarbréf um eitthvert mál, er hann sjálfan varfear, efer
kæruskjal um afegjörfeir einhvers embættismanns vife sig, og sendir
þafe yfirvaldinu, þá skal honum gefinn kostr á afe sjá mefemæli efer
álit yfirvaldsins, er þaö ritar mefe bón hans efer ákæru, og afe stínga
nifer um þau penna, enda hafi hann krafizt hvorstveggja í bónar-
bréfi sínu efer kæruskjali. Nú fellst stjórnin, efer hverr sá annarr,