Skírnir - 01.01.1859, Blaðsíða 128
130
FIiÉTTIR.
Viðljælir.
frá 8000 til 16,000 íbúa skyldi einn mann kjósa; ef íbúar
væri fleiri en 16,000 og |ró eigi yfir 21,000, |)á skyldi tvo menn
kjósa; væri bæjarbúar fleiri og þó eigi yfir 54,000, þá skyldi þrír
kosnir, en væri þeir enn fleiri, þá skyldi fjóra kjósa. Ef uppástúngu
þessari yrbi framgengt, þá misstu mörg smá þorp á Englandi kosn-
íngarrétt, er hafa haft hann frá alda öbli. Sú var hin þriöja uppá-
stúnga, ab atkvæbi skyldi gefin heimulega, og er þá svo til ætlazt,
ab landeigendr geti eigi framar rábib yfir atkvæbum landseta sinna
sem verib hefir ab undanförnu. Bright fór víba um England og átti
fund vib landsmenn, hafbi hann fram uppástúngur sínar á hverjum
fundi og var þeim víbast vel tekib. Nú er á þing var komib í vetr, þá
hét Derby ab koma sjálfr fram meb frumvarp til nýrra kosníngarlaga,
og lagbi hann þab fram 28. febrúar. í frumvarpi þessu er stúngib upp
á, ab 10 punda landskuld og 10 punda húsleiga skyldi hvort um sig vera
kjörstofn og valda kosníngarrétti, og var því kjörstofn jafn í sveitum
og bæjum; þá skyldu og þeir menn hafa kjörrétt, er hefbi átt árlangt
ebr lengr 60 punda í sparisjóbi, ebr hefbi 20 pda. í eptirlaun af
ríkissjóbnum, ebr hefbi fengib lærdómsnafnbót vib einhvern háskóla
í Englaudi, ebr sá bæjarmabr, er greiddi 20 punda í leigu af her-
bergi sínu um árib; en eigi var stúngib upp á, ab atkvæbi skyldi
gefin heimulega. Ein 15 þorp hin fámennustu skyldi nú missa einn
þíngmann, ebr kjósa einn þíngmann, þar sem þau ábr áttu tvo ab
kjósa. Rábgjafarnir urbu eigi á eitt sáttir um frumvarp þetta, lauk
því svo, ab tveir rábgjafarnir sögbu af sér: Walpole innanríkisráb-
gjafi og Henley verzlunarrábgjafi. Fyrstu dagana af marz áttu menn
fundi víba um landib og í Lundúnum, til ab ræba frumvarp stjórn-
arinnar, voru menn því ósamþykkir, sömdu því bænarskrár og upp-
ástúngur til þíngsins gegn frumvarpinu. A þínginu mætti og frum-
varpib mikilli mótspyrnu; kom Jón Russell fram vib abra umræbu
meb þá uppástúngu, ab þíngib gæti eigi fallizt á ab kjörstofn væri
jafu í bæjum og í sveitum, þab vildi og, ab kjörréttrinn væri aukinn
meir en gjört var í frumvarpinu. Um uppástúngu þessa varb mikil
umræba, þeir Jón Russell og Palmerston studdu hana, en í móti
voru rábgjafarnir og þeirra menn; en svo lauk, ab uppástúngan
var samþykkt 31. marz meb 330 atkvæbum gegn 291, og var þá
eytt frumvarpi rábgjafanna. Nú átti drottníng tvo kosti, var annarr