Skírnir - 01.01.1872, Blaðsíða 56

56
FRAKKLAND.
er höfSu orSiS nafnkenndir af viSburðunum í París, enda var
yfirlit margra ekki hi8 frýnilegasta. Mestur stuggur stóS mönn-
um af sumu kvennfólkinu, en uppreisnarstjórnin hafSi hleypt út
úr betrunarhúsum ungum stúlkum og fengiS þeim vopn í hendur.
J>a8 skjaldmeyjali8 var kallaS „sveitir enna fortöpuSu harna“.
J>ær voru jafnan mjög harSvitugar í öllum áræ8um og hótu8u a8
skjóta fri81a sína, ef þeir hörfu8u undan frá víggörSunum. Af
því li8i voru fimm verstu brennuflög8in, sem voru fyrir dómi 4.
sept. þrjár af þeim voru dæmdar til lífláts. Seinna voru enn
nokkrir dæmdir til dau8a, af þeim er fram höf8u gengi8 í flokki
uppreisnarmanna, e8a stu8t a8 rá8um þeirra. Menn hefir teki8
sárt til tveggja, því þeir hug8u, a8 þeir gætu gagna8 ættlandi
sínu og afreka8 því sigur á þjóBverjum, ef Parísarbúar fengju aB
rá8a og ónýttu fri8arger8ina. Annar þeirra var yfirliSi, Rossel
a8 nafni. Hann haf8i veri8 í li8i Bazaines í Mez, en komst
þa8an á burt í dularbúningi þann dag, er borgin gafst upp.
Honum haf8i líka8 sem verst a8ger8aleysi Bazaines, og hann haf8i
bori8 upp rá8 til a8 koma liSinu á burt frá kastalanum, og jafn-
vel viljaS fá fyrirli8ana til a8 þröngva Bazaine til djarfari úr-
ræ8a. Af flóttanum komst hans loks til Tours, og leizt Gam-
hetta svo á þenna unga mann (á þrítugsaldri), a8 hann sendi
hann í erindi til nor8urfylkjanna a8 líta eptir og skipa til um
varnir. Bá8ir voru hjer á einu máli, a3 Frakkland mætti aldri
gefa upp vörnina, og fólki8 ætti a8 þreyta hana, til þess, a3
J>jó8verjar færu a8 bila í sókninni. Rossel sárna8i því mjög, er
hann heyrSi, a3 þingi8 hef8i gengiB a8 fri8arkostunum; og er
hann frjetti, hva8 Parísarbúar bárust fyrir, þá Ijet hann hermála-
rá3herrann vita, a8 hann ætlaSi a8 ganga í li3 me8 borgarbúum.
Hann var menntaSur ma8ur og vel viti borinn, og haf8i lagt mikla
stund á herna8arvísindi, og var3 uppreisnarstjórninni a8 beztu
li8i þá stund, er hann rje3 mestu um vörnina. En þa8 stó8 þó
ekki lengi, því uppreisnarli8i8 kunni því illa, er hann vildi heita
heraga og liörSum lögum, og þar kom, a3 stjórnin í París bau8
a8 setja hann í var8hald. „þessir menn“, sag8i hann sí8ar,
„höf8u eigi annaS skyn á stjórn og reglu í her, en a3 kalla hvort-
tveggja byrjun har8stjórnar“. Handt.öku gat hann forSazt me8 því