Skírnir - 01.01.1872, Page 132

132
TYRKJAVELPI.
Tyrkjaveldi.
Af Tyrkjum og soldáni þeirra er fátt aS segja. Svo vináttu-
lega, sem þeir láta viS Rússa, búast þeir þó eptir föngum aS
veita viSnám, ef vináttan kynni aS bregSast. Soldán hefir all-
mikinn flota, og í honum marga járndreka, og lætur efla hann
sem ákafast. Enn fremur eru rammefld vígin viS Stólpasund og
viS SvartahafiS, og mestu variS þar til, er Sinope er; 'því hún á
aS vera meginstöS flotans ’. TalaS er og um aS víggirSa höfuS-
borgina meS stórkostlegasta móti. Soldáni hefir opt orSiS þungt
um fjárhaginn á seinni árum, og hlýtur slíkt aS auka talsvert á
skuldabyrSina. I vetur bauS hann ráSherrum sínum aS rannsaka
allan fjárhag ríkisins og gera áætlan um útgjöld og skatta. Skýrsla
þeirra kvaS hafa veriS nokkuS afleit því, er tíSkast í ÖSrum
löndum, en hafa sagt allt eigi sljett, og úrræSin voru hjer, sem
svo víSa, aS beiSast fjárláns. J>aS hefir lengi í landi legiS hjá
Tyrkjum, aS landstjórar soldáns hafa dregiS undir sig fje — og
þyngt álögur fólkins, meir í gróSa skyni en í ríkisþarfir; og í
haust eS var komust upp mestu fjárdráttarbrögS um suma af helztu
gæSingum hans. MeSal þeirra var skrifari hans, en annar fyrr-
verandi löggæzlustjóri í MiklagarSi, og hinn þriSi fyrrverandi her-
málaráSheira. J>eim var öllum vísaS í útlegS til Cypruseyjar.
HarSar mundi á slíku tekiS í fyrri daga, en þaS er sagt, aS
stórvezírinn hafi ráSiS til aS láta sem minnst bera á sökum og
hegningu, því máliB væri ríkinu til svo mikils ósóma.
Soldán missti í haust (5. sept.) einn af dugmestu og hyggn-
ustu mönnum sínum, stórvezírinn Ali paska (sjá Skírni 1869
hlss. 150—41). Hann hefir fengiS mikiS orS á sig fyrir glöggs i
og snarræSi, er mestan vanda hefir aS höndum horiS, og jafnan
staSiS þá frammi fyrir hönd Tyrkjaveldis. Hann hefir baft erinda-
rekstur á höndum (í Lundúnum), og var gagnkunnugur háttum
‘) |>að var á sjálfri hafnarlegu þeirrar borgar, að Bússar lögðu flota Tyrkja
í eví.i í stribinu við þá, hinu seinasta.