Andvari - 01.01.1988, Blaðsíða 86
84
STEFÁN BJARMAN
ANDVARI
svo var barið og fyrstu gestirnir komu í hið daglega kvöldboð og þú opnaðir
dyrnar og sagðir „Blessuð og sæl og gjörið þið svo vel!“, og bjóst til kaffið og
helltir í bollana, og alltaf léstu vera jafn hissa og hneykslaður á að ég drykki
ekki kaffi, og ertu nú enn með krabbameinsdelluna þína, sagðirðu. Og svo var
skrafað og hlegið og stundum var dálítil músík, og kvöldið var búið.
Þrátt fyrir öll þessi samtöl og bollaleggingar okkar get ég naumast sagt að ég
byrjaði neitt sem héti á þýðingunni þann vetur, sumpart vegna vanheilsu minn-
ar (magasár), og sumpart vegna þess að ég var enn ekki búinn að mynda mér
neitt ákveðið form, allt lenti í óteljandi árangurslitlum tilraunum, allt frá forn-
íslensku og næstum niður í p-mál. Og ekkert af því litla sem ég þýddi þá sýndi
ég þér. En tvö næstu sumur(’45 & ’46) fékk ég mér frí frá störfum hálfan annan
mánuð í hvort sinn, og þýddi þá í striklotu framundir þrjá fjórðu hluta bókar-
innar hér í suðurstofunum í Haganesi. Það eru góðar stofur og góður staður að
vinna á, með allan suðurhelming þessarar sterku seiðmögnuðu sveitar breið-
andi úr sér eins og bókfell á aðra hönd og fjallahringinn og vatnið blasandi við
ef maður gengur yfir að austurglugganum. Og hvenær sem mig vantaði orð
gekk ég niður og út að norðurhorninu á gamla bænum, því þar virtust orðin
liggja, hvernig sem á því stóð. Og Belgjarfjallið var svo nærri að mér fannst ég
næstum geta klappað því, og hundurinn Orri, hinn skoski tryggðavinur minn,
kom og beit aftan í buxnaskálmarnar á mér til að reyna að fá mig með sér á
göngutúr. — Já, það var góður tími, vinur minn, það mundi þér hafa fundist
líka, þótt þú alltaf værir að reyna að telja manni trú um að þú hefðir ömun á
sveitum. Síðsumars (’46) sendi ég svo Ragnari það sem búið var af handritinu
með fyrirmælum um að það gengi til þín, því auðvitað var það alltaf meiningin
að þú læsir það fyrstur manna, þetta var þín bók, valin af þér og viljuð af þér, og
allt í gegnum þýðinguna var hugsunin um þig og hvernig þér mundi líka þetta
efst í huga mér...
5.2.1972: Meiraer ekki ástæða til aðrifjauppúr þessueldgamlaplaggi. Einsog
ég áður hef sagt, var aldrei meining mín að þetta yrði notað sem formáli fyrir
þýðingunni á Klukkunni, það var einungis hripað niður mér til hugarléttis
vegna hins snögglega fráfalls Erlends æskuvinar míns, og alveg furðulegt að
það skuli ekki hafa týnst fyrir löngu. En hitt er satt, að ég vænti mérþá að geta
lokið við þýðinguna og sent hana til prentunar fyrir jól 1947. Þetta gekk nú ekki
aldeilis eftir, því bókin var fyrst prentuð fjórum árum seinna, eða 1951, af
ástæðum sem ég kem (vonandi!) að seinna í þessu langa gamals-manns rausi
mínu. - Fyrst langar mig til að gera nokkra grein fyrir kunningsskap okkar Er-
lends Guðmundssonar, og þarf þá að seilast æði langt til baka.
Haustið 1912 kom ég í fyrsta sinn til Reykjavíkur, og settist í 4. bekk
Menntaskólans (eða Latínuskólans eins og hann þá enn var almennt kallaður),
þá 17 ára gamall. Bekkjarbróðir minn úr Gagnfræðaskóla Akureyrar, Tryggvi