Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1988, Síða 110

Andvari - 01.01.1988, Síða 110
108 DAGNÝ KRISTJÁNSDÓTTIR ANDVARI Hlutverk Gunnlaðar sem hofgyðju er að stuðla að því að hringrásin geti ótrufluð átt sér stað; hún gefur guðum og mönnum táknræna næringu með því að vökva lífstréð á mörkum deyjandi dags og nætur sem er að fæðast, þannig að máni fari fyrir sólu og lífið haldi áfram. Pað er líka embættisverk hennar að vígja nýjan konung og helga konungdóm hans eftir að hann hefur staðist þolraunirnar sem gera hann hæfan til að stjórna ríki sínu af visku og auðmýkt gagnvart lögmáli gyðjunnar. Hinn nýi konungur gefur gyðjunni hring að fórnargjöf, þá opnast skaut jarðarinnar og klæddur í slönguskinn smýgur karlmaðurinn inn í neðanjarð- arhvelfinguna þar sem hann skal deyja fórnardauða. Hann er bundinn við rót lífstrésins, hann verður miðja alheimsins, hann skal pyntaður uns hann horfist í augu við dauðaótta sinn og getur fæðst á ný — óttalaus. Vegna þess að gyðjan hefur sýnt honum að sú tilvistarlega einsemd sem hann upplifir á mörkum lífs og dauða, er forsenda lífsins og gefur því merkingu. Hún sýnir honum að meginandstæðurnar eru ekki líf og dauði, heldur lífið og óttinn. Nóttina sem þetta gerist, níundu nóttina, grætur allt sköpunarverkið kon- unginn úr helju og jörðin fæðir hann að nýju. Hofgyðjan veitir honum drykk lífsins úr kerinu helga og gyðjan holdgast í ungum líkama stúlkunnar sem helgar konunginn á táknrænan hátt lífinu, frjóseminni, jörðinni, sólinni og vatninu með samförum. Þetta fer fram í salnum sólu fegri, hinum heilaga bústað gyð junnar sem er skreyttur táknum hennar, sólartáknum úr gullinu sem hún fæðir af sér í vötnum og árfarvegum þegar hún er reiðubúin til þess, þegar tími hennar segir svo til um (65). Járnið er til í dalnum, í akuryrkjusamfélaginu, og það er notað en það er óhreinn málmur og bannlýstur á mannamótum og í viðurvist gyðjunnar. Pað er ekki hægt að framleiða járnið. Sjálf hugmyndin er hrylli- leg. Hún þýðir að málmurinn er sóttur í jörðina, jörðin er rist á hol, líkami hennar er limlestur, afskræmdur og ærð af sársauka og reiði mun jörðin slá frá sér og heimurinn mun farast. Þetta er lögmál gyðjunnar sem Óðinn játast undir þegar hann sver eiða sína og er helgaður konungur. En Óðinn er nútímamaður. Hann hefur farið víða og lært af öðrum þjóðum, öðrum siðum og hann hefur sínar hugmyndir um efnahagslegar framfarir, hernaðarlega uppbyggingu, útþenslu og yfirráð. Þegar kon- ungdæmi hans hefur verið helgað í faðmi Gunnlaðar brýst hann út úr helgi- dóminum — og tekur með sér hið heilaga ker.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180

x

Andvari

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.