Andvari

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Andvari - 01.01.1996, Qupperneq 129

Andvari - 01.01.1996, Qupperneq 129
ANDVARI „AÐ HUGSA ER AÐ BERA SAMAN' 127 ember 1958 til mars 1959. „Á hinn bóginn fargaði hann á síðustu árum ævi sinnar öllum öðrum handritum sínum, er þetta efni vörðuðu, svo að Frag- menta ultima er nú eitt til vitnis um það efni, sem annað bindi íslenzkrar menningar átti að geyma.“ Jóhannes telur að Sigurður hafi ritað þættina sem mynda Fragmenta upp úr fyrri drögum; þó eru þeir engan veginn neitt hreinrit og reyndust þarfnast talsverðrar ritstjórnar til þess að sóma sér vel í útgáfu.5 Það er ekki ætlun mín að reyna að ráða í hvað hafi staðið í þeim drögum að íslenskri menningu II sem Sigurður fargaði, þaðan af síður hvers vegna hann fargaði þeim og skildi okkur ekki meira eða heildstæðara efni eftir. Um það getur hver lesandi giskað fyrir sig. Hins vegar ætla ég að skoða lít- illega hvað einkum er að finna nýtt og nýstárlegt í Fragmenta ultima. En áður en kemur að því rifja ég í stuttu máli upp nokkur helstu höfundarein- kenni Sigurðar sem sagnfræðings, einkenni sem birtast skýrar í fyrsta bindi Islenskrar menningar en í Fragmenta ultima, og sýti ekki þótt mál mitt skarist svolítið við tólf ára gamla grein mína um þetta efni.6 Hér ræði ég sumt sem þar er aðeins drepið á og drep á annað sem þar er rætt. Að hugsa og bera saman Fyrirsögn greinarinnar er tekin að láni úr Fragmenta ultima. Sigurður hafði þessi orð um landnema íslands sem höfðu sýn af menningu fólks í Noregi, Svíþjóð, Danmörku og frá eyjunum vestan hafs og írlandi, og gátu auðgað eigin menningu með samanburði þeirra kynna:7 Ég leyfi mér að færa hugs- unina upp á Sigurð sjálfan og afstöðu hans til fræða sinna, annars vegar vegna þess að honum var jafnan hugleiknari nauðsyn þess að hugsa en að vita, hins vegar vegna þess að hugsun hans um sögu var ævinlega saman- burður sögutíma og hans eigin tíma. Þó að Sigurður væri allra manna djarf- astur að freista þess að lifa sig inn í forna tíma, þá færði hann afrakstur inn- lifunar sinnar jafnóðum inn í samtíð sína og bjó þar að honum með lesend- um sínum. Afstaða Nordals til þekkingar og hugsunar verður varla tjáð betur en með þekktri staðhæfingu hans í forspjalli að íslenskri menningu:8 „íslend- ingar vita of mikið um sögu sína í hlutfalli við það, sem þeir skilja“ Veru- legur hluti forspjallsins er raunar mælskur málflutningur fyrir skilningi og hugsun í sögu, gegn hugsunarlausum lærdómi og kunnáttu, og hann stend- ur í fullu gildi eftir að það er gleymt hverjum Sigurður kann að hafa verið að senda tóninn á sínum tíma. Eftirfarandi orð eru til dæmis eins og gripin
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.